NHÀ THƠ TỐ HỮU "ĐA QUA ĐƠI!"

N ăm ấy, đang làm việc ở VHLKH. CHDC Đức, nhân có dịp nghỉ dài, mình tranh thủ nhảy tàu sang thăm bạn bè đang làm NCS ở Tiệp Khắc. Lúc ấy, nước Tiệp vẫn còn là Liên bang CHXHCN Tiệp Khắc chứ không chia thành Slovac và Séc trong khối NATO tư bản như bây giờ.

Lâu không gặp nhau, anh em bè bạn bù khú nhậu nhẹt thả dàn. Có một câu chuyện mà hồi ấy đến bàn nhậu nào anh em cũng đem ra làm quà vui vẻ và phấn khởi. Ấy là cái tin vô cùng HOT :

             “ Nhà thơ Tố Hữu đã qua đời .
             Nhà thơ Tố Hữu đã chết rồi !”

Chuyện rằng:

Ngày ấy, Nhà thơ Tố Hữu đang công du mấy nước, trên đường về có ghé lại Praha. Ông muốn gặp mặt các lưu học sinh Việt Nam và cán bộ Việt Nam đang học tập và làm việc tại Tiệp. Đây là cơ hội hiếm có để lãnh đạo Đảng và nhà nước gặp gỡ, trò chuyện. Anh chị em xa nhà được nghe tin từ Tổ Quốc qua nhà lãnh đạo cấp cao.

Anh em đại biểu các nơi nô nức tập họp ở Đại sứ quán đón nhà thơ. Háo hức chờ nghe nhà thơ, nhà lãnh đạo phân tích tình hình thời sự quê nhà và thế giới.

Đồng chí Đại sứ thay mặt anh em vui cười dõng dạc chân tình thân mật giới thiệu:

“Kính thưa Anh Tố Hữu, kinh thưa các anh chị em.

Tôi vô cùng sung sướng được trân trọng giới thiệu”Nhà thơ Tố Hữu, Nhà thơ lớn, là người Anh vô cùng thân thiết và gần gũi của chúng ta, nhân chuyến công tác đặc biệt, hôm nay bớt thời gian qúy báu đến gặp mặt và trò chuyện với anh chị em chúng ta ..”

Cả hội trường đứng dậy, vỗ tay rào rào không ngớt.

Bỗng ông Tố Hữu đang ngồi hàng ghế đầu đứng phắt dậy. Ông nhìn toàn thẻ hội trường đang vỗ tày rào rào và khoát tay nói lớn với giọng đặc xứ Huệ

            “Đã Qua Đơi !

             Đa qua đơi ! “

Ngài Đại Sứ không nghe rõ vội nghiêng tai về phía nhà thơ thưa

- Dạ? Dạ? Dạ?

Nhà thơ chờ mọi người im lặng trả lời tiếp:

- “Đã qua đời ! Đã chết rồi” !

Cả hội trường ngơ ngác chẳng hiểu thế là cái nghĩa lí gì. Người nọ nhìn người kia im phăng phắc.

Bấy giờ Anh Lành mới than thở:

- “Tôi bây giờ không phải chỉ làm thơ. Tôi vừa phải nhận một trong trách lớn “Phó chủ tịch thứ nhât Hội Đồng Bộ trưởng” nên bận lắm. Đã lâu không làm vần thơ nào rồi.

Ông than thở :

- " Đã qua đời, đã chết rồi…”

Thì ra thế. Ông bây giờ đã có vị trí cao, vị trí khác rồi.

Ông Đại sứ chắp tay xin lỗi vì muốn thể hiện sự chân thành ruột thịt với anh Lành mà quên không giới thiệu cái tân chức vụ nặng nề của ngài tân Phó chủ tịch thứ nhất Hội đồng Bộ trưởng.

Có lẽ từ những kinh nghiệm xã giao quan trọng ấy mà sau này đi đâu dự hội nghị người ta rất nắn nót khi giới thiệu các nhân vật chủ trì theo đúng tôn ti trật tự và đặc biệt là các chức danh, chức vị, học hàm, học vị phải đầy đủ như khi gọi một bát phở cao cấp. Tô đặc biệt thì không được thiếu một vị gì.Kể từ miếng chanh, cái miếng gầu hay lát phao câu, lát ớt.. Kiêng nhất là quên các chức to nhất , cái danh lớn nhất . Đặc biệt không được nhầm lẫn chữ “cố”với chữ “nguyên”. Nhầm người đang sống thành người quá cố thì toi.

Người “cố quá” mà leo không khéo khi giới thiệu thì sẽ thành “quá cố” ngay.

Chuyện ông Tố Hữu tự tuyên bố mình đã qua đời, đã chết rồi là do ông nói .Đấy là niềm vui của người “cố quá” và ông ấy cũng đã “quá cố”.

Thiên hạ vui và thông cảm với nỗi nhọc nhằn của một nhà thơ lại được phân công phải làm kinh tế với bao trọng trách nặng nề mà không dê gì vượt qua trong cái cơ chế quan liêu bao cấp cổ hủ lạc hậu của cái thời bấy giờ..

Hôm qua, đọc báo, nghe đài thấy lại có người nhầm lẫn tai hại khi nhắc đến một vị lão thành cách mạng cũng trong giới văn thơ mà coi ông như đã quá cố mặc dầu cụ vẫn sống sờ sờ ra đấy và đang làm việc hết sức mình .

Bàn dân dân thiên hạ kính trọng cụ. Người cả đời đã và đang hi sinh phấn đấu cho dân cho nước, cho một nền văn hóa đích thực của nước nhà.

Cụ “Đất nước đứng lên”, vẫn như cây kơ nia bất tử.

Cụ chưa qua đời

Chưa thể vội đi được.

Còn nhiều nặng nợ với nước non lắm Cụ ơi !

Xin kính chúc cụ sống mãi với bạn bè, đồng chí, cháu con và độc giả.

Hà Nội 1-8-2020