VỢ TÔI

T ôi xin cam kết với ông rằng chẳng một người nào lại có thể nói với ông là mụ vợ của tôi đẹp, nếu có chăng thì hoạ may chỉ là một người thật sự hoàn toàn gàn dở.

Tôi, kẻ đã phải chịu đựng mụ ấy hết ngày này sang ngày khác từ suốt mấy năm nay, tôi, xin được thưa thẳng ra với ông: Mụ ta chẳng đẹp đẽ gì, thế mà tôi đã cố hết sức để có được một cái nhìn rộng thoáng hơn, độ lượng hơn. Một người đàn bà , không phải chỉ cần có một khuôn mặt xinh xắn là đã đủ đâu mà cũng còn cần để sản xuất con cái cho mình nữa chứ , sản xuất những đứa con khoẻ mạnh , cứng cỏi như trâu .. mới được phải không thưa ông ?. Những kẻ nghèo nàn thảm hại như chúng tôi, lúc về già mà không có con có cái thì chỉ còn con đường chết đói thôi nhất lại là khi trong tay mình chẳng có lấy được một khoảnh ruộng để cắm dùi chứ chưa nói đến chuyện cầy cấy thì thật hết đường xoay sở, lấy ai nuôi dưỡng mình ? Chính vì thế mà tôi nghĩ, khi còn trẻ, mình phải sản xuất con cái càng nhiều bao nhiêu càng tốt để sau này còn đường mà nương tựa.

Theo tôi thì không phải vì lẽ người mẹ chẳng ra gì mà lũ trẻ cũng tồi tệ. Chỉ cần nhìn vào thằng con trai của tôi , thằng Ton Ton đây, là rõ ngay. Mẹ nó, mụ vợ tôi, với dáng dấp một chiếc bánh gạo tẻ bị thiu nhưng thằng con tôi, vừa kháu trai lại vừa thông minh... Duy có một điều là nó chỉ biết ăn, làm như nó đói cả ngày không bằng !. Tuy nhiên, việc này không quan trọng đối với tôi, chẳng có gì có thể thay thế được nó, nó thật là qúy báu đối với tôi, qúy hơn cả cha tôi, hơn cả ông cố nội tôi nữa.

Cái mụ vợ khốn kiếp của tôi đó, kể từ ngày nó đẻ cho tôi thằng Ton Ton này là nó lên mặt lên mày với tôi. Trước đây, với cái đầu tóc như một ổ quạ của mụ, mụ đâu bao giờ dám lên mặt hãnh diện như vậy . Người ta hay nói phải có thứ này thứ khác, thứ tốt thứ xấu nhưng mụ vợ tôi, ngay đối với những người ương ương gàn gàn cũng chẳng ai thèm nhìn đến mụ dù chỉ nhìn một giây đồng hồ. Người ta cũng lại thường nói rằng người đàn bà nào mà có cái trán rộng toạc với đôi chân mày xa nhau hơn cả một gang tay là những kẻ không có đầu óc rộng rãi. Nếu ở mụ vợ tôi chỉ có vậy thôi thì cũng còn tàm tạm được đi, đàng này mụ lại còn có thêm một cái hàm vuông nặng chịch, đôi môi thì vẩu ra với những nét kệch cỡm : tất cả là một sự thô tục , thực như thế ! Còn nữa, cái môi trên của mụ lại vừa dầy vừa thường trực vểnh lên . Mỗi khi mà mụ mở miệng để nói điều gì thì nguyên cả hàm răng trên triển lãm ra những chiếc răng vô cùng ... mất trật tự. Nói cho ngay thì mụ cũng có được một cái mũi tạm coi được : chiếc mũi gọi là xinh xẻo mà người ta nhìn thấy trước tiên, ở giữa khuôn mặt... Khốn nỗi, nơi mụ vợ tôi (ở đây có vẻ như tôi nói xấu vợ tôi nhiều quá thì phải...nhưng nếu tôi có nói ra cũng là để cố gắng "thu xếp" cho mụ được chút nào hay chút đó) cái mũi làm người ta nghĩ ngay đến mõm của một con lợn đang nghếch về một mé xa nào đó để đánh hơi.

Lại đến cái điểm về ban đêm mụ rình mò theo dõi tôi, rồi có thể vì lo âu, mụ nghĩ rằng tôi sẽ xỉ nhục hoặc ngược đãi mụ. Song tôi đã thương hại mụ, mặc dù mệt nhọc vì công việc ban ngày, tôi cũng phải hạ mình xuống để chuyện trò với mụ. Tôi hỏi mụ ngày hôm đó như thế nào ? đã sửa chữa xong cái cửa con con theo lời căn dặn của tôi chưa ? Tôi cũng nói với mụ rằng cái mũi của mụ, không hiểu tại sao, đêm nay trông lại có vẻ đẹp hơn, và nhiều chuyện đại loại lẩm cẩm như vậy. Lúc bấy giờ , mụ tỏ ra hí hửng, đúng là mụ ngốc, sự sung sướng đã làm cho mụ há hốc cả miệng, lết nhanh lại ngồi cạnh tôi để cạ sát vai mụ vào vai tôi.

Khi tôi nói với mụ rằng cái mũi càng ngày càng xinh hơn, mụ không ngớt hỏi đi hỏi lại tôi rằng điều đó có thực hay không. Trong thâm tâm của mụ thì mụ cũng đã biết rành ràng rằng điều này không có thực một chút nào nhưng chỉ cần nghe tôi nói thôi cũng đã đủ để an ủi mụ, đủ để mụ yên tâm. Và như vậy (tôi, tôi hiểu mụ rất rõ), tôi lại càng nói toáng lên, tôi bảo rằng cái mũi của mụ đang dần dần thẳng ra, thanh tao, nhẹ nhàng hơn. Mụ trả lời tôi rằng điều này có thể đúng vì nhờ vào việc mỗi khi phải vào chuồng xí để làm "nghĩa vụ tối cao", mụ kẹp mũi mạnh hơn khi trước. Ối trời ơi, mụ ta khoái ơi là khoái ! Nhiều khi tôi về đến nhà mệt lả sau một ngày lao động vất vả ở ngoài đồng, tôi nằm sóng soài dưới đất, chẳng nói với mụ lời nào. Tức thời, mụ ngốc, mụ nghĩ là tôi đang làm mặt thượng, mặt hạ với mụ vì mụ xấu xí, mụ thu mình vào một xó nhà bộ dạng ủ rũ, tinh thần hoàn toàn suy sụp. Cái đầu của mụ cũng quay đi một chút, chiếc cầm hướng về đàng trước, như cố để trưng bầy một tư thế tốt hơn với dáng ngồi nghiêng nghiêng của mụ. Đúng thật là một mụ ngốc : mụ tin rằng dáng người nghiêng nghiêng thì mụ sẽ đẹp hơn! Hỡi ơi, chẳng thay đổi được lấy một sợi lông chân nào cả ...

Bây giờ, mụ vợ ngốc của tôi đó, từ khi mụ đẻ ra đưọc thằng Ton Ton thì mụ tỏ vẻ khiêu khích với tôi đến độ ông khó lòng mà tưởng tượng được ! . Mỗi khi tôi về nhà, mụ chẳng thèm nhìn tôi nữa, đúng như là mụ chẳng cần biết đến tôi. Mụ đang cho con bú, mắt nhìn xuống, chẳng thèm ngó ngàng một thứ gì khác. Tôi vừa đưa tay lên rờ đầu thằng Ton Ton nói :

- Nó cứ ngủ suốt cả ngày, cả đêm hay sao !

Thế là tức khắc, mụ phát mạnh một cái trên tay tôi và đối đáp lại tôi :

- Để yên cho nó ngủ ! Ông muốn đánh thức nó dạy phải không !

Thời gian đầu thì tôi chẳng hiểu ất giáp gì, nên tôi cứ ngẩn người đứng yên ngửa mặt nhìn trần nhà, vẻ đần độn. Khi tôi đụng đến thằng con trai tôi thì đâu có cái gì làm cho mụ vợ tôi phải có phản ứng như vậy được chứ ? Sau khi suy nghĩ, tôi tự nhủ, dù sao thì tôi cũng chẳng có gì cần phải phàn nàn. Thực vậy, mụ vợ tôi cũng có quyền đòi hỏi chớ ...

Thế rồi, từ đó, hai chúng tôi lời qua tiếng lại bốp chát đối đáp nhau. Mỗi lần tôi thét lên : "Này! con ngốc!", thì mụ lập tức trả đũa : "Cái gì đó hở thằng ngu !".

Người trong làng họ chẳng hiểu gì nhiều cho lắm, nói rằng cả hai chúng tôi là những người ác mồm ác miệng, cũng chỉ vì lẽ : không một ngày nào là chúng tôi không ầm ĩ gấu ó nhau. Chỉ vừa gặp nhau là hai chúng tôi quẳng vào mặt nhau những tiếng "ngốc", "ngu", nếu không phải do tôi khởi sự trước thì cũng do mụ ấy trước. Trong khi đó thì ở nhà họ, khi gặp nhau, vào buồi tối, thì nào là "Cưng ơi, em đã ăn cơm chưa ? - Chưa, em chờ anh , chúng mình cùng ăn chung với nhau anh ạ"...

Hơn nữa ở nhà họ, vợ họ đứng phắt ngay lên để chào đón khi ông chồng vừa từ ngoài đi về . Còn ở nhà tôi thì đâu có như thế. Vả lại, tình tứ để làm cái gì chớ ? Tôi, việc đầu tiên tôi làm khi vừa về đến nhà là cho mụ vợ tôi một cú đá đít (cái đít vợ tôi cũng kha khá phì nhiêu !).

- Đứng dạy! đồ khốn ! dọn cơm cho tao ăn !

- Bộ ong nào vừa chích ông hay sao chớ? Ông muốn tôi phang cho mấy cây gạy phải không ?

Hay là khi tôi vừa ngoảnh lại thì mụ ta ném vào mặt tôi một câu chẳng hạn như :

- Tiền vừa bán củi ông đã làm gì hết rồi? lại đem đi nhậu nữa phải không ?

Đấy là "nghi lễ" mà mụ đem ra để chào đón tôi. Song, cũng chính thế mà chúng tôi thương yêu nhau nhiều, chính như thế là vẻ quyến rũ của cuộc sống lứa đôi. Nhẹ nhàng, mơn trớn hoặc làm duyên như lũ trẻ, như thế làm tôi đau cả bụng. Một mụ đàn bà sinh ra là để cho đàn ông mình xỉ vả, hành hạ, đá đít... đàn bà để cho mình làm như vậy. Ít ra thì đấy là ý nghĩ của một người đàn ông có cuộc sống không dễ dàng như tôi, khùng lên bởi những điều kiện khốn khổ mà mình phải chịu đựng...Với cách nhìn này tôi đánh cuộc với ông là tất cả những ai ở trong hoàn cảnh đó đều chia xẻ, đồng ý với tôi . Không lúc này thì cũng lúc khác khi người ta bực bội, thì cơn khùng sẽ sôi sùng sục trong ruột gan , trong gan. Trồng trọt thì chẳng đem lại được cái gì, nợ nần thì càng ngày càng chồng chất, khi về đến nhà, những đứa con thì rên rỉ khóc lóc, mụ vợ thì lập cập run như cầy xấy vì chẳng có gì để đắp trên lưng trong khi trời lạnh như cắt...Như thế thử hỏi làm sao người ta có thể ngồi yên cho được? Bởi vậy người ta sẽ kiếm ra được những lý do (cái này thì chẳng bao giờ thiếu đươc), để túm tóc mụ vợ rồi cứ thế tha hồ mà thụi. Thụi một chập, chán chê, mồ hôi, mồ kê nhễ nhại, thở hồng hộc như trâu, và cơn điên cũng ... dịu xuống, chỉ còn mỗi một việc là để mụ vợ khốn kiếp yên thân ... tà tà ra ngoài sân châm một điều thuốc .

Bởi lẽ đó mà tôi thấy rằng người đàn bà đỡ đần cho đàn ông chúng ta rất nhiều. Cũng vì thế mà tôi không thể thiếu được. Nếu không vì như thế thì vì lý do gì nhỉ ? Thỉnh thoảng tôi cố sức lấy tay vỗ trên vai mụ vợ tôi và nói với mụ rằng cái mũi của mụ xinh xắn hơn trước. Nhưng lúc mà mụ ngồi rên rỉ trong một góc nhà thì thật là chẳng thể nào còn cười được nổi nữa. Lẽ cố nhiên khi nói đến chuyện cãi cọ và đánh nhau thì mụ ta không thể tài nào ngang hàng với tôi được : dù cho mụ ầy là người mở đầu trận đấu hay không, bao giờ mụ ta cũng bị tôi đè bẹp.

- Lại ngay đây, mang cái bị thịt của bà lại đây.

- Để tôi được yên, ông nhắm mắt lại ngủ đi.

Đấy, như thế đấy, chẳng thèm quay lại nhìn tôi mụ đáp lại như thế, hệt như một con rắn độc phun nọc. Song nếu tôi nhấn mạnh (nài nỉ) một chút thì sau cùng mụ cũng nằm tựa sát vào tôi, rồi nhìn thẳng vào mặt tôi, mắt đầy những giọt lệ. Rất có thể là mụ vợ tôi đã quen mùi với việc phải bị đánh đập hay bị mắng chửi mới xong.

Nếu nghĩ rằng chúng tôi không yêu thương nhau vì lý do là suốt ngày vợ chồng tôi cãi cọ thì đó là một điều hoàn toàn sai lầm. Bây giờ nói chuyện tới mục tình yêu, thưa vâng, về đề tài tình yêu, chẳng thể có ai như chúng tôi được, chúng tôi cứ dính vào nhau, người ta có thể nói là hệt như hai con sam. Vợ tôi càng khó chịu, chúng tôi càng cãi cọ thì chúng tôi lại càng yêu nhau hơn. Bằng chứng hiển nhiên là chúng tôi không thể thiếu vắng nhau được lấy một ngày. Rất có thể đấy là sự quyến luyến của một cặp vợ chồng. Thế nào đi chăng nữa, vợ chồng tôi luôn luôn dính vào nhau hệt như hai con đỉa đói. Tôi nghĩ rằng vợ tôi, vợ tôi cũng không nghĩ khác tôi. Sau mỗi trận đánh nhau, chúng tôi lại nằm dính vào nhau, vợ tôi thủ thỉ hỏi tôi :

- Này, cái mặt tôi, dù sao thì cũng đâu đến nỗi nào xấu đau xấu đớn phải không ?

Dứt lời, vợ tôi chui cái đầu vào dưới mũi tôi, có vẻ hãnh diện. Trong tình trạng như thế, tôi biết nói với mụ như thế nào được nhỉ ? Tôi biết rằng thực sự tôi không trả lời được, thế là tôi ngửa mặt lên nhìn trần nhà và sau đó tôi cũng nói với một nụ cười mỉm tinh quái :

- Mặt bà hở...bà nghĩ là người ta có thể gọi đó là một khuôn mặt được hay sao ?

- Nếu không phải là cái mặt thì....?

- Chỉ có tôi mới phải đành lòng chịu sống với cái mặt xấu đau xấu đớn như vậy. Ai, hử? Ai lại có thể quan tâm đến một cái banh bao thiu ?

- Thế còn ông ?, bánh bao thiu, ông nghĩ rằng cái bánh bao thiu của ông đáng giá hơn à ? Chỉ có tôi mới sống với một cái bánh bao thiu lại nhão nhèm nhẹp..., vả lại...!

Ở ngay điểm này, tôi phải ngồi nhỏm dạy tức thời oánh cho mụ vợ tôi một trận đòn nữa ,rồi sau đó nằm xuống mình mảy lại đẫm mồ hôi .

Sao mụ lại dám bảo là cái mặt tôi giống như một cái bánh bao thiu, trong khi mẹ tôi, lúc mới đẻ ra tôi, mẹ tôi thật hài lòng, bà đã nói rằng một ngày nào đó tôi sẽ trở thành một chủ điền...Nhưng vì qúa thật mỏi mệt , tôi buột miệng :

- Thôi, tôi sẽ chiều chuộng bà nhưng bà phải đẻ cho tôi nhiều đứa con... - Để làm gì hử ? Vô lý đẻ nhiều con trong lúc mình chẳng nuôi nổi chúng ? Để cho chúng chết đói à ?

- Đồ ngu ! Bộ bà không bao giờ nghĩ đến chuyện đi vay mượn tiền của thiên hạ hả ?

Thực ra mà nói, khi tôi thốt ra những lời lẽ như vậy tôi cũng chẳng chắc chắn với chính tôi cho lắm...Đúng thế, khi mà nhà đông người, làm thế nào để nuôi đây ? Một việc nhức đầu...mà mình cũng lại chẳng có thể vất bỏ chúng đi được...như thế bọn chúng nhất định sẽ chết đói mất...Nói qua , nói lại, thì ở điểm này, mụ vợ tôi có lý hơn tôi. Vả chăng chỉ cần nhìn cập chân mày cách quãng của mụ ấy, điều này nói lên rằng mụ vợ tôi có một khả năng khác hẳn tôi.

Những ngày gần đây cả nhà sống qua ngày được là nhờ vào việc bán củi của tôi. Vào muà hè, tôi có thể làm thợ cầy, thợ cấy nhưng với tất cả những núi tuyết như hiện nay ngay cả khi không muốn bị trơn hộc máu mồm vì những tảng băng thì tôi cũng chẳng có sự chọn lựa nào khác. Sống gần núi, tôi làm củi cũng giống như những người khác có hoàn cảnh như tôi. Ngày hôm trước vào núi kiếm củi, hôm sau đem ra chợ bán. Với khả năng của tôi, tôi có thể làm được đầy hai chiếc giỏ. Tôi vào núi với chiếc giỏ đeo trên lưng rồi trở xuống với một giỏ thật đầy. Sau khi nghỉ thở tôi trở lên lần thứ hai. Khi làm như thế là tôi đã phải đi lên đi xuống hơn vài chục cây số một ngày. Nếu chỉ với một giỏ thôi thì thử hỏi liệu lấy gì mà ăn cho ngày hôm sau. Với một chút may mắn tôi có thể bán được 10 đồng, thường thì 15 hay đúng ra là 10 thôi. Trước khi quay về nhà sau buổi chợ, với đồng tiến tôi vừa bán củi , tôi mua một chút kê, đậu , rong khô, những thứ đại loại như vậy. Nếu cả nhà chỉ ăn cháo thì tiền bán hai giỏ củi có thể kéo dài được khá lâu nhưng chúng tôi thì chẳng ăn uống nhấm nháp như vậy nên cũng rất có thể sẽ có ngày phải nhịn đói nhưng trong khi chờ đợi phải đến lúc đó, chúng tôi vẫn ngày hai bữa cơm nước đầy đủ. Thằng Ton Ton (4 tuổi rồi), riêng phần nó là 1 bát. Tôi, vì lẽ tôi là cha nó, tôi ăn 1 bát rưỡi. Nhưng còn mụ vợ tôi , mụ ngốn đến hai bát lận ông ơi . Chưa hết đâu : sau khi ngốn hết cơm trong bát của mụ, theo thói quen mụ thọc đôi đũa của mụ vào bát của tôi đang ăn nữa mới chết chứ ! Lúc đầu, khi mà tôi nói với ông rằng thật là một điều tốt khi có một người vợ, tôi không trở lại vấn đề này nữa. Mụ vợ tôi, qủa là một con hạm cơm ông ạ. Những kẻ như chúng tôi, khi không có gì, thường thì phải ăn uống càng ít bao nhiêu càng tốt. Lúc ấy tôi tròn mắt nói vài tiếng nhận xét với mụ ta :

- Làm thế nào mà bà ngốn được nhiều như vậy nhỉ ?

Ngay tức thời, mụ hỏi vặn lại tôi :

- Vì...thằng bé, tôi phải đẻ nó bằng cái bụng của tôi. Ông thử làm như tôi rồi sẽ biết như thế nào.

Tiếp theo, mụ bắt đầu dỗi. Nếu như thế thì mụ ta có lý. Cứ ăn đi, cứ nuốt đi vì chính trong bụng của mụ mà chúng tôi sẽ tìm được bữa ăn tương lai của chúng tôi.

Có nhiều lần tôi đã phải đưa bát đang ăn dở của tôi cho mụ, tôi có thể nhịn ăn để cho vợ tôi mà. Nhưng dù sao thì mụ vợ của tôi ngốn qúa lố.

Thế rồi mụ có những ý kiến, hoàn toàn gàn dở, gàn dở còn hơn tôi nữa. Bữa hôm đó mụ bảo tôi :

-Tội vạ gì mà mình phải cứ tiếp tục vất vả khốn khó với cái nghề làm ruộng nhỉ? Tại sao không làm một gánh bán rượu rong ?

Ý nghĩ như vậy quả thực từ trước đến giờ chưa bao giờ đến trong đầu tôi. Tôi thấy thật tuyệt vời. Chắc chắn đi bán rượu phải hơn là làm ruộng rồi.

Trồng trọt thì càng lúc càng làm cho chúng tôi tăng thêm nợ. Đi bán rượu chắc hẳn tôi sẽ phải được ăn cơm , loại cơm ngon có thịt có cá, ăn mặc chỉnh tề...Chao ôi, vợ chồng tôi sẽ nằm trên đống vàng!...Nhưng khi ngắm nghía kỹ lại mụ vợ tôi, mụ vợ vừa ngốc lại vừa xấu, xấu đau xấu đớn...trời đất ơi ! một sự thất vọng não nề ! Khi mà một người đàn ông đến mua bán rượu lậu với một người đàn bà bán rượu rong cũng là để có được cơ hội ngấp nghé người đàn bà này. Chẳng có một tên mua bán rượu nào, ngay cả một tên "rỗng đầu", lại để cho một cái bản mặt như mụ vợ tôi quyến rũ. Đi đến điểm suy luận này thì tôi cảm thấy hoàn toàn bế tắc. Nếu mà mụ coi đường được một chút thôi thì tình thế sẽ có thể tốt đẹp ngay. Tôi đành nhìn mụ vợ tôi, bâng quâng rồi tặc lưỡi thất vọng. Mụ như đã đoán được là tôi đang nghĩ gì :

- Một bộ mặt đẹp, chưa đủ để trở thành một người đàn bà bán rượu rong đâu ông ơi. Cho dù có đẹp đi chăng nữa cũng còn phải biết làm duyên làm dáng nữa đấy!

- Thế còn bà, bộ bà biết làm duyên là dáng hay sao chứ ?

- Nếu mà tôi bỏ công ra một tý thì chẳng lý do gì mà tôi lại làm không được !

Đấy, mụ vợ tôi trả lời tôi như thế đấy. Thật mụ chẳng biết sợ gì nữa cả, tất cả những gì mà mụ ta muốn là trở thành một người đàn bá bán rượu rong để mụ có thể ăn uống thoả thích. Tôi hỏi đi hỏi lại nhiều lần rằng thực sự là mụ ta có thể làm được không thì mụ vợ tôi đã thề với tôi rằng chắc chắn sẽ làm được. Nếu như vậy thì việc gì mà không làm thử, có tốn hao gì cho cam ? Bây giờ thì chỉ cần dạy cho mụ hát vài điệu hát và đưa mụ đi bán vài chai xem sao ...