ĐÊM NGHE TIẾNG THỞ DÀI

Đ ồng hồ bên ngoài phòng khách dạo lên một khúc nhạc đơn điệu, cứ mổi giờ một lần như vậy, sau đó là tiếng “ đinh đong…đinh đong…” …chín giờ đêm rồi. Con đường không có đèn chiếu sáng nên giờ này là tối thui vắng vẽ, sự ồn ào và một chút ánh sáng đèn có được là từ quán hủ tiếu kèm theo cà phê cóc ở phía bên kia đường của vợ chồng ông Bách bán suốt ngày đêm không nghỉ. Đứa con gái lớn của tôi: gọi là bé Hai, bốn tuổi- nằm phía bên trong mé giường nhướng mắt ngáp dài hỏi:

- Mẹ ơi, giờ này sao cha chưa về?

Tôi nâng đầu đứa con gái nhỏ lên -là bé Ba, hơn hai tuổi đang nằm phần giữa cái giường – kê lại cho ngay ngắn trên gối, trả lời:

- Chắc cha còn bận công chuyện.

Bé Ba cũng hỏi, giọng hơi ngái ngủ:

- Chừng nào cha về hả mẹ?

Tôi xoa xoa lưng con bé Tư- sáu tháng, nằm sát bên thành giường - dổ cho nó ngủ, trả lời tiếp:

- Bao giờ xong việc thì cha con về.

Bé Hai lại hỏi:

- Chừng nào cha mới xong việc hả mẹ.

Tôi nằm xuống phần giường còn lại giữa hai đứa bé, thở dài:

- Lâu lắm, thôi; ngủ đi con, khuya rồi đó.

Bé Tư năn nỉ:

- Mẹ ơi, hát ru cho con ngủ đi mẹ.

Tôi cầm cây quạt giấy phe phẩy cho ba đứa con gái, đêm nay cúp điện, mùa hè trời nóng nực, trong căn phòng đã nhỏ lại còn bí chịt nên ngột ngạt quá chừng, tôi cất giọng hát ru cho các con ngủ:

Ầu ơ… ví dầu tình bậu muốn thôi,
Bậu gieo tiếng dử cho rồi bậu ra
Bậu ra cho khỏi tay qua,
Cái xương bậu nát cái da bậu mòn…

Kỳ quá, tại sao tôi lại hát ru con ngủ bằng những câu ca dao buồn và đầy cay đắng như thế này kia chứ? Ai là “Bậu”? Ai là “Qua”? có lẽ vì giọng ru của tôi nảo nề lắm nên chỉ mới mấy câu thôi mà các con tôi đã ngủ rồi, tiếng thở đều đều nho nhỏ của trẻ thơ vang trong đêm sát bên tai tôi nghe thật là dễ thương, nó xoa dịu được phần nào nổi cô đơn trong lòng tôi.

Đồng hồ lại dạo thêm một khúc nhạc rồi sau đó là “ đinh…đong…đinh… đong… đinh…đong…” tôi đếm được mười tiếng. Con tắc kè trên trần nhà kêu “…ọc…ọc…ọc…tắc kè…tắc kè…”giữa không gian im vắng tiếng kêu của nó trở nên to lớn đầy ghê sợ làm sao ấy.

Giờ này chắc chắn là chồng tôi chưa về , tôi đã quá quen thuộc với âm thanh của chiếc xe Honda 90 mổi khi anh ấy về gần đến nhà, bao giờ cũng vậy, anh tắt máy ngay từ đằng xa và để cho xe chạy theo cái đà đang có, khi đến trước cổng nhà anh đạp thắng và nó phát ra một tiếng “ kít” rất nhỏ, bình thường có lẽ sẽ không ai nghe được, nhưng với riêng tôi vì lúc nào cũng ở trong tâm trạng đợi chờ nghe ngóng chồng về, rồi lâu dần lổ tai tôi trở nên nhạy bén từ hồi nào không hay. Phải chờ đến tiếng gỏ thứ nhất qua một ngày mới, lúc đó chồng tôi vào đến sân trong.

***

Những âm thanh xôn xao của một ngày mới bắt đầu, các con tôi vừa thức dậy, tôi để sẵn cho hai đứa lớn hai gói xôi, đứa nhỏ nhất chỉ cần bú mẹ. Bé Hai vừa ngậm miếng xôi vừa hỏi:

- Cha đâu rồi hã mẹ?

Tôi dụi mặt vào mái tóc thơm mùi sữa của bé Tư, lòng hơi buồn:

- Cha đi làm rồi.

Bé Ba vùng vằng:

- Sao cha đi sớm vậy? Sao cha không chờ con thức rồi đi hả mẹ.

Tôi ậm ừ:

- Có lẽ cha có việc quan trọng nên đi sớm.

- Ngày nào cha cũng có chuyện quan trọng hết trơn. Mẹ nhỉ.

Bé Hai phàn nàn sau khi ăn hết gói xôi. Tôi cười buồn nhìn hai đứa lớn, biết giải thích thế nào với các con khi chính tôi cũng đang muốn có cho mình một câu trả lời, nhưng thôi, phải lăn xã vào công việc nhà, một công việc không tên, làm hoài có hoài, không làm cũng không sao, chỉ phải mang tội lười biếng mà thôi. Đưa bé Tư qua gởi thím Sơn kế nhà, tôi lại “ tay bồng tay dắt” hai đứa lớn đi chợ, phải tính toán thế nào đây cho vừa đủ số tiến chồng phát mổi sáng, cố gói ghém làm sao cho dư ra chút ít, để dành đó lâu lâu gởi về quê cho cha mẹ già.

Thời gian gần đây tôi thường nghe những lời ong tiếng ve bên tai, khi xa, lúc gần cho tôi biết có chuyện gì đó về chồng tôi nhưng chưa rỏ ràng cho lắm, vẩn chỉ là những tiếng gió lao xao, tôi chưa vội thắc mắc hạch hỏi khi chưa có bằng chứng rỏ ràng. Mổi sáng anh ấy đi làm rất sớm khi các con tôi còn say ngủ, và khi anh ấy về nhà thì con đã ngủ say, cách một chiều anh về sớm được một lần chỉ để thay bộ đồ mới tôi đã giặc ủi phẵng phiu, đó là khoảng thời gian ngắn ngủi các con được cha nựng nịu chơi đùa một chút rồi anh vội vã lên xe…chỉ có ngày Chúa Nhật các con tôi mới được ở bên cạnh cha nó nhiều hơn và được cha chở đi lễ nhà thờ. Với trẻ thơ thì quả là hạnh phúc nhưng còn quá ít, các con tôi muốn được gần gủi cha nhiều hơn thế.

***

Tôi bồng bé Tư ra đứng trước cổng nhà, bé Hai, bé Ba đang chơi với con búp bê nhựa ở trong sân. Tôi ngó mông phía trước mặt, nhìn ngược lại sau lưng, giờ này chắc chắn là chồng tôi chưa về, nhưng sao cứ mổi buổi chiều sau khi cho hai đứa lớn ăn cơm xong, tôi lại bồng con nhỏ ra ngoài đường đứng đợi, hình như đó là một thói quen? Đôi khi tôi ngậm ngùi nghỉ rằng mình như thiếu phụ Nam Xương, chờ chồng đến hóa đá, cũng may là tôi không hóa đá vì tôi có rất nhiều việc phải làm, còn phải lo cho các con…

Bé Hai lại hỏi:

- Mẹ ơi, trời tối rồi, sao cha chưa về?

Tôi lại cười buồn, câu hỏi của các con như một bài ca quen thuộc, lập đi lập lại mổi ngày, tôi cứ phải trả lời như củ, nó trở thành một điệp khúc nhàm chán. Phía bên nhà ông Bách đèn bắt đầu bật lên, khách ra vào uống cà phê, ăn hủ tiếu mổi buổi tối không nhiều bằng buổi sáng nhưng vẫn ồn ào đủ mọi thứ âm thanh, cũng nhờ vậy mà con đường này có vẻ sống động đôi chút. Tôi đưa các con vào nhà, giờ này tôi không dám ở ngoài sân, nổi lo lắng sợ hải khi trong nhà chỉ có mấy mẹ con chân yếu tay mềm…lúc nào cũng đeo bám, ám ảnh tôi.

Đồng hồ dạo nhạc và gỏ chín tiếng, tôi lùa các con lên giường, bé Hai lại hỏi:

- Mẹ ơi, sao giờ này cha chưa về hả mẹ?

Tôi không trả lời cho câu hỏi của con, mà dổ dành chúng nó:

- Ngủ đi con, mẹ ru con ngủ nhé.

- Sao mẹ không kể chuyện cổ tích cho con nghe?

Tôi vuốt tóc bé Tư đang ngậm vú mẹ ngủ, trả lời con:

- Mẹ thích ru cho các con ngủ hơn là kể chuyện con à…mẹ ru nhé:

Ầu ơ… cái cò đi đón cơn mưa,
Tối tăm mù mịt ai đưa cò về.
Cò về thăm quán cùng quê,
Thăm cha thăm mẹ cò về thăm anh.

Các con tôi đã ngủ, sao tôi cứ ưa ru mãi những câu ca dao rất buồn như thế này? “cò” là ai và “anh” là ai đây? Thôi, đừng suy nghỉ lung tung nữa, ngoài đừơng có tiếng rao khàn đục của một người đàn ông văng vẳng trong đêm khuya:

- Ai… ăn bánh chưng… bánh giò… ?

Tôi không trông mong một thứ âm thanh nào ngoài tiếng xe honda của anh ấy, con tắc kè lại kêu lên những tiếng ồn lớn, rộn ràng. Còn lâu lắm chồng tôi mới về, các con tôi đang ngủ say nên không đứa nào biết mẹ nó đang thao thức trằn trọc vì cha nó vẩn còn mải mê đâu đó....

Tôi lăn qua trở lại thật khó khăn trên phần diện tích chật hẹp của chiếc giường rộng một mét sáu dài hai mét chất chứa đến bốn mẹ con, chồng tôi được ưu tiên thoải mái nằm riêng ở cái giường có chiều ngang một mét hai. Khó ngủ quá, tôi bị bệnh mất ngủ từ bao giờ mà không nhớ nổi. Có lẽ từ lúc tôi không còn đi dạy học nữa chăng? Mổi khi soi gương nhìn mình mà ngậm ngùi chua xót, tôi của ngày xưa đã thay đổi theo từng ngày, từng tháng qua đi, lâu dần tôi thấy mình giống một đứa ở đợ không hơn không kém. Tôi đã hy sinh, đánh đổi nghề nghiệp cao quí của mình để nhận lấy một công việc mà tôi tự cho là cao quí hơn: làm vợ và làm mẹ; thế đó. Nhưng rồi tôi không còn được nhận những cái nhìn ngưỡng mộ yêu quí của chồng và những người thân, ai cũng cho là tôi quá ngu khi bỏ nghề dạy học mà ở nhà, trong mắt của rất nhiều người, có luôn cả chồng tôi nữa; đã nghỉ rằng tôi làm biếng chỉ muốn ở nhà chơi để được chồng nuôi. Tôi cay đắng xót xa khi hiểu được điều người ta nghỉ- con mắt là cữa sổ của tâm hồn mà- tôi lại rất giỏi khi đọc những điều người khác muốn nói qua cài nhìn của họ.Chồng tôi có lẽ là thất vọng nhất, vì không còn được nghe những tiếng trầm trồ ở sau lưng: “ vợ anh ta dạy học đó nhé…anh ấy có vợ làm giáo viên…”.

Từ khi nghỉ dạy tôi ở nhà làm những việc không tên, điền vào giấy là hai chử “ nội trợ”. Không có gì là danh giá để hãnh diện cả, nhưng kể từ đó căn nhà nhỏ của chúng tôi trở nên gọn gàng ngăn nắp, áo quần của chồng và các con được giặc thật kỷ, ủi thật thẳng, con gái chúng tôi thơm tho, sạch sẽ, tóc tai lúc nào cũng được chải gở bím thành hai bím lủng lẵng xinh xắn như búp bê, những bữa cơm luôn ngon và được hâm nóng dọn lên bàn mổi khi chồng tôi về nhà sớm một cách bất thường. Thế nhưng chỉ có mình tôi cho đó là những công việc cao đẹp mà thôi, lâu dần tôi mới nghiệm ra một điều và có một định nghĩa cho danh từ VỢ đó là:

1/ người làm công rất chu đáo nhưng không nhận tiền.

2/ vú em tuyệt vời mà lại miển phí.

3/ quản gia tích cực đầy tin cậy không lãnh lương.

4/ người để cho chồng “ giải quyết chuyện riêng” được an toàn tuyệt đối mà không phải trả tiền.

Mỉa mai chua xót làm sao ấy. Đêm đêm khi chờ chồng về tôi thường nhớ lại ngày xưa, nhớ lừ lúc còn nhỏ cho đến khi biết yêu, nhớ tháng ngày là sinh viên rồi ra trường đi dạy, ngày lấy chồng rồi có con, tôi có hai lần yêu: mối tình đầu và mối tình cuối nếu như…bây giờ soi gương nhìn lại mình thì tôi không còn là tôi nữa rồi.

Có tiếng xe của chồng tôi ngừng từ đằng xa và đà chạy của bánh xe đang còn trớn sau đó là “…kít…” thật nhỏ. Tôi ra khỏi giường, định rằng tự tay mình mở cổng cho chồng vào để có thêm chút tình cãm đậm đà vì nó đang bị phai nhạt dần theo thời gian, nhưng tôi choáng váng khi nhìn thấy qua ánh đèn mờ mờ trước hiên nhà: chồng tôi đang móc bóp lục tìm và lấy ra chiếc nhẫn cưới đeo lại vào ngón tay. Tôi trở vô giường, lặng lẽ khóc khi đã có câu trả lời cho chính mình: tại sao anh về muộn?. Tuy vậy tôi biết rằng vẩn phải trả lời các con một điệp khúc quen thuộc khi chúng hỏi một câu luôn ở đầu cửa miệng:-“ mẹ ơi sao cha chưa về?-“ Mẹ ơi bao giờ cha về?.”

Đêm nay thời gian trôi qua sao dài quá. Có tiếng ngáy sung mãn của chồng ở chiếc giường phía bên kia, tiếng thở nhịp nhàng đều đặn của các con ở bên cxạnh, con tắc kè kêu lồng lộng giữa đêm khuya và có luôn cả tiếng của trái tim tôi đang nghẹn ngào thổn thức, nước mắt tuôn ướt gối.

***

Tôi dặn chồng nếu có thể được mong anh về sớm vì tôi có chuyện cần nói. Anh ấy nhìn tôi hơi có vẻ ngạc nhiên nhưng không hỏi vì sao mắt tôi đỏ ké? vì sao mặt tôi buồn rười rười? Vì sao giọng nói của tôi khàn đục? Cũng không hỏi vì sao tôi khóc? Tôi biết lắm khi bây giờ tôi chỉ là con số “không phẩy chín” trong mắt anh.

Một ngày mới không có gì lạ với những công việc không tên, tôi tự an ủi mình: “ cố gắng rèn luyện để trở thành một người giúp việc tốt” đúng với danh nghĩa người giúp việc, mai sau không sợ thất nghiệp. Tôi gượng vui với những câu nói thơ ngây của các con nhỏ, tôi tìm niềm an ủi trong những bàn tay bé xíu ưa nắm chặt lấy tay tôi.

Chồng tôi không về sớm như lời tôi dặn dò, có lẽ anh đang có “ con đường tình ta đi ” mới lạ hấp dẫn nên đã quên, không còn muốn về sớm với “đường xưa lối củ”. Tôi vẩn phải thao thức chờ đợi và nghe từng tiếng thở trong đêm. Bắt đầu là con tắc kè kêu to khi đồng hồ điểm mười tiếng, phụ họa hòa âm với nó có tiếng con thằn lằn chắt lưỡi, đệm thêm vào là tiếng rã rích của mấy chú dế mèn. Tôi chờ đợi tiếng rao buồn buồn khàn đục của ông bán bánh giò với cung bậc trầm bổng ngân xa:

- Ai…ăn bánh chưng… bánh giò ?

Khi rao chử “ ai” ông ta xoáy cao giọng thành chử “ái”, thêm vào một chút luyến láy và cuối cùng tới chử“ giò” thì giọng rao của ông ta cụt ngủn thấp xuống một cách bất ngờ. Người bán bánh chưn bánh giò đi xe đạp, hai bánh xe quay tròn phát ra những tiếng kêu cọc cạch khô khốc như người chủ của nó đang rao hụt hơi.

Đồng hồ lại dạo nhạc và gỏ mười một tiếng, tim tôi có mười một nhát dao đâm vào, chồng tôi vẫn chưa về. Bây giờ đến lượt tiếng vó ngựa đập xuống đường nhựa kêu lóc cóc, chuyến xe thổ mộ chở rau quả trái cây từ miệt quê đang đi vào thành phố, bao giờ cũng vậy, khi đến quán ông Bách là ngừng lại để chủ vào uống ly cà phê vợt; là đổ cà phê vô trong một cái vợt bằng vải, ngâm vào trong siêu nước– thường được dùng để sắc thuốc bắc- cái siêu cà phê vợt đặt lên trên bếp lữa lúc nào cũng cháy đỏ, đây là một cách uống vừa nhanh, gọn và rất bình dân. Con ngựa đứng yên một chổ chờ người chủ, hình như nó sốt ruột nên bốn chân cứ nhấp nha nhấp nhổm không yên trên mặt đường vì thế có những tiếng lốp cốp rất nhẹ vang lên…từ bốn cái vó ngựa.

Mười hai tiếng gỏ vang lên trong đêm khuya thanh vắng, tôi nghe từ đằng xa có tiếng bước chân nặng nề chậm chạp của con bò chở những cây tầm vông dài thậm thược đang tiến gần lại, phần đầu ngọn cây tầm vông chạm mặt đất, kéo lê trên đường theo mổi bước đi của con bò làm phát ra những tiếng kêu “ xèng…xẹt…xèng…xẹt…” đều đặn và buồn buồn như sự cam chịu của một kiếp làm thân con bò. Chủ của chú bò cũng ngừng lại quán cóc của ông Bách để uống một ly cà phê, cũng khá lâu thì tôi nghe tiếng roi quất vào mông chú bò “ đét “, và tiếng người chủ ra lịnh “…tắc… đi nào…” chú bò lại nặng nề chân bước làm những bó tầm vông lết dài nhấp nhỏm kêu “… xèng…xẹt…”. Bây giờ tới lúc tôi chờ đợi nghe ngóng tiếng xe honda từ xa của chồng tôi, lúc này anh sắp về.

Chuông đồng hồ gỏ một tiếng, tôi thở ra một hơi dài có chút nhẹ nhỏm ví anh ấy về tới. Trong đêm đen tôi như thấy được anh đang lục túi tìm chiếc nhẩn và đeo nó vào tay.

***

Chuyện quan trọng tôi nói với chồng là những lời ong tiếng ve mà tôi đã nghe rất nhiều, và đó chính là sự thật chứ không còn là tiếng gió lao xao nữa. Tôi muốn anh chọn lựa: dừng lại hay tiếp tục? Dĩ nhiên chọn lựa cách nào thì cũng phải có cái giá để trả giửa ĐƯỢC và MẤT. Chồng tôi đã trả lời:

- Anh sẽ dừng lại nhưng em phải cho anh một thời gian, anh sẽ làm ra vẻ hết tiền để cô ta bỏ anh trước, anh không muốn mang tiếng là người đàn ông phụ bạc khi anh bỏ cô ta.

Tôi đắng nghét cả cổ họng, chồng tôi…một người đàn ông cao thượng không muốn mang tiếng là kẽ phụ tình - dù anh biết rỏ cô gái ấy đến với anh chỉ vì tiền - Nhưng cón với tôi thì sao đây? Chồng tôi sẵn sàng nhởn nhơ, vô tư vô tình mang tiếng phụ bạc tôi, Vậy thì tôi là cái gì? Là số mấy trong trái tim của anh ấy mà một thời anh từng nói với tôi: “em là người duy nhất của anh”. Câu trả lời của chồng tôi thật phủ phàng.

Tôi nói với chồng:

-Em không có thời gian để cho anh, mọi chuyện sẽ tùy vào sức chịu đựng của em, nếu còn sức chịu đựng thì em còn ở với anh, nhưng nếu hết sức chịu đựng rồi thì chúng mình sẽ chia tay nhau trong im lặng, không ồn ào lộn xộn để giử sĩ diện cho anh và nhất là không làm thương tổn đến lòng tự trọng của em.

Chồng tôi la lớn:

- Em không yêu anh, anh biết mà… vì em đã không ghen.

- Ghen có nhiều cách lắm anh à, nhưng ghen không có nghĩa là vì yêu, và yêu không có nghĩa là phải ghen.

Tôi bỏ ra sau nhà, chờ tiếng xe anh ấy đi thật xa tôi mới lặng lẽ ôm ba đứa con vào lòng và khóc nức nở.

***

Đêm nay con hỏi:

- Mẹ ơi, chừng nào cha về?

Tôi vuốt tóc từng đứa con và trã lời:

- Chừng nào cha con muốn về thì cha sẽ về. Ngủ đi, mẹ ru các con đây:

Ầu ơ… núi cao chi lắm núi ơi,
Núi che mặt trời không chộ người thương
Người thương ta đội ơn người,
Biển hồ ngàn dặm xa vời lắm thay.

Trời ơi, lại những câu ca dao buồn đến nảo lòng. Không biết ai là “người thương” đây? Và ai là “ ta”? có lẽ từ đây tôi không còn muốn chờ đợi tiếng xe của chồng tôi từ xa chạy về nhà theo đà có sẵn, tôi không chờ nghe tiếng ngáy sung mãn của chồng để dổ giấc ngủ cho mình, mà tôi phải tự ru tôi ngủ bằng những câu ca dao lúc nào cũng buồn ảo nảo, tôi sẽ chờ nghe tiếng con tắc kè vang lên ồn ào lúc chín giờ, rồi tiếp đến là tiếng rao khàn đục của ông bán bánh chưng bánh giò khi đồng hồ điểm mười tiếng thánh thót, tôi sẽ tưởng tượng ra ông ta lúc vui khỏe, lúc ốm mệt theo cung bật qua tiếng rao từng đêm để mừng hay buồn cho ông ấy…Và khi đồng hồ ngân nga mười một tiếng, có tiếng vó ngựa lốp cốp gỏ đều, âm thanh ngắn gọn, dứt khoát …cho đến khi tiếng xe bò kéo lê trên mặt đường kêu thành từng tiếng xèng xẹt rất buồn…

Tôi sẽ ngủ vào lúc nào nhỉ? lúc âm thanh nào vừa vang lên trong đêm? Có những khoãng mốc của từng thời khắc bước tới mang theo từng tiếng động của riêng nó, nhưng bây giờ thì tôi chỉ muốn được ngủ vào khoãng thời gian khi tôi vừa ru xong những câu ca dao buồn- cùng lúc với các con.

Đêm nay tôi sẽ ru tôi và các con bằng hai câu lục bát mà tôi vừa chợt nghỉ ra; có vẽ rất ngậm ngùi:

Cũng đành một chuyến đò đưa,
Người bên sông nhớ chuyện xưa mà buồn.

HỒ THỦY

. Cập nhật theo nguyên bản của tác giả .

Trang Trước

Trang Tiếp Theo

TÁC PHẨM CỦA HỒ THỦY TRONG VIỆT VĂN MỚI

Quay Lên Đầu Trang

Trờ Về Trang Chính