T ôi đã viết về anh người lính, nay là một người bạn văn thơ của tôi, đã để một phần máu sương trong công cuộc cứu nước. Anh đã có Tập truyện ngắn gồm 10 truyện. Đây là tác phẩm đầu tay của anh – Anh đã lưu bút tặng tôi : “Thân tặng bạn Thơ Văn....tập truyện đầu tay”.
Cũng có thể coi tập truyên của anh là cuốn nhật ký ghi lại 10 năm trong quân ngũ của mình, ghi lại những kỷ niệm,những nếm trải, những trải nghiệm ... được anh thể hiện một cách chân thật và cởi mở. Chỉ có hai truyện không có không khí chiến tranh, đó là truyện “Nhà Phát minh” . Anh nói về Kỹ sư Minh, học giỏi từ bé, nay trưởng thành là một thanh niên năng động thích tìm tòi khám phá....anh đã có nhiều phát minh sáng kiến cải tiến cho doanh nghiệp thu về bạc tỷ, nhưng không biết vì sao, bây giờ anh lại có những việc làm mang ý tưởng không tưởng và hơi kỳ quái, với những lời giải thích, diễn giải ngây ngô, siêu thực. Đó là việc anh ta đã có sự nung nấu để chế ra cái máy liên hợp “Nhai & Và” để giúp cho các quý ông,quý bà và những người già dụng răng giảm bớt được thời gian ăn và nhai. Truyện thứ hai, đó là truyện “Nhửng kẻ bất lương” nói lên bọn cường hào ác bá ở vùng quê trước đây, đã có những mưu mô tráo trở sảo quyệt “gắp lửa bỏ bàn tay người”, “vu oan giá hỏa” mang đầy kịch tính để rồi dẫn đến quy luật muôn đời của cuộc sống : “ác giả ác báo” .
Tám truyện còn lại hoặc trực tiếp hoặc gián tiếp đều có không khí của cuộc chiến tranh, đều thấp thoáng bóng dáng của anh và đều nói lên cái hào hùng háo hức của tuổi trẻ, những cuộc chia ly màu đỏ, những đêm xuyên rừng vượt núi gian khổ nhưng đầy lãng mạn. Anh đã viết khi vượt đường 9 với giọng lạc quan : “Vượt đường chín không phải đi trên mặt đường mà chui qua một vòm cống bằng ống bi lớn thông sang ngọn suối bên kia. Ống dài hun hút, tối đen đặc, chân cứ bước theo cảm tính...một cảm giác rờn rợn, ơn ớn như đang đi trong cõi không cùng huyền bí...”. Gian khổ, vất vả nhưng vẫn luôn thể hiện phẩm chất anh bộ đội cụ Hồ. Thời gian đóng băng, núi rừng im lặng...
Anh đã bộc bạch, đúng phút dồ dại nhất thì thấy từ nơi sâu thẳm và xa xôi vọng về , không được! Mày không được làm điều gì hại đời trinh trắng của cô gái, cho dù đó là sự hiến dâng!
Kể về những ngày còn ấu thơ tung tăng cắp sách tới trường, những đêm xuống đồng đơm tôm rấm rạm, những trận đòn, cả những đêm cúng ma...cảnh mất mát trong chiến tranh, sự bình tĩnh khi đồng đội ra đi : “tấm vải dù làm vải liệm, quấn thêm cái võng bên ngoài. Anh đã đấu tranh suy nghĩ mãi, đó là khẩu súng của Miên... cuối cùng anh quyết định chôn theo nó...đặt dọc theo người Miên, rồi lấy tấm tăng cuộn cả người lẫn súng buộc chặt lại. Xong nhẹ nhàng đặt Miên xuốn huyệt...Bốc những nắm đất, rắc lên người bạn mà lòng đau như cắt... Anh đã nói về sự khát khao trẻ trung,anh đã lên án chiến tranh, đã làm mất đi những nụ hôn, sự mất mát cảm động giữa người còn người mất.
Anh và Hoa thắp lên những nén hương và cắm vào nấm mới. Hoa ngồi xuống nói lên như nấc : “Huệ ơi ! Tao đưa “anh bộ đội miền Bắc” đến cho mày đây .
Anh đã có những truyện kể cảm động như thật như mơ đan xen, nói lên được những suy nghĩ chín chắn của lớp thanh niên trẻ có kiến thức,có bản chất tinh khiết trắng trong đối với non sông đất nước.
Anh đã mạnh dạn đi vào lĩnh vực tình yêu của những người cùng giới, một khía cạnh mới mẻ, ngóc ngách sâu kín của thân phận người con gái. có chiều sâu thế hiện tính nhân văn rất đời thường…Đêm nay hai cô gái được làm chủ ngôi nhà rộng..., khi tắm xong chẳng cần nai nịt, chỉ khoác lên người bộ đồ ngủ mỏng tang, trước ánh đèn hai tấm thân non tơ...hương xà phòng gội, sữa tắm trên làn da mát rượi, một chút dầu thơm lan tỏa khắp phòng. Hòa nhìn Hạnh hút hồn : Có lẽ đêm tân hôn cũng đẹp như đêm nay mày nhỉ?”. Hạnh lườm yêu : “Đã muốn rồi hả” .
Trong “Nghĩa tình đồng đội”, anh viết “chiến tranh kết thúc trên 30 năm... Thời gian đã trả lại Trường Sơn gần như dạng nguyên sơ ngút ngàn cây xanh, các cây mới đã thay cây đổ gẫy do bom đạn xưa kia...
Chiến tranh đem đến bao thiếu thốn khó khăn nhưng có lẽ mỗi tình đồng đội không bao giờ nhạt phai, họ sống có trách nhiệm đối với người đã khuất! Truyện “ Triết lý của Đoác”, là một truyện mang không khí vui tươi của người chiến sĩ quản lý kho lạc quan vô tư, có những triết lý thật ngọt ngào nhưng trần trụi vô lý làm người ta phát sợ. “... Suy cho cùng chay mặn là cái tâm, ở tư duy chứ không phải đồ ăn, người ăn mặn mà tâm luôn hướng phật ắt đắc đạo. Kẻ ăn chay làm giả cá thịt thì tâm chẳng trong sáng chút nào. Một số chùa còn chăn nuôi gia súc, gia cầm, họ chăn nuôi để làm gì ? Phóng sinh à?! Không đâu, vỗ béo ra chợ tuốt. Họ không trực tiếp cầm dao chọc tiết lợn,cắt cổ gà, nhưng đem bán cho người khác giết, tiếp tay cho những kẻ tội đồ, vậy họ phạm vào điều giới nào...? Đồng tiền phải có, phải nghĩ cách kiếm tiền,,,Làm cho khốc hại chẳng qua vì tiền
“Hạnh phúc người chết” cũng là truyện nói lên cái chết bất ngờ, một cái chết ngoài ý muốn nhưng cần phải có sự dối trá tế nhị cần thiết để mang lại danh giá cho gia đình và dòng họ .
Thật sự tôi đã cảm phục đức tính cần cù chịu khó trong sáng tác của anh. Tôi biết hoàn cảnh gia đình anh có rất nhiều khó khăn nhưng anh không bi quan , anh là con người có niềm tin và bản lĩnh, anh đã xây dựng được những nhân vật chân thật tin tưởng vào cuộc sống đang hiện hữu ...
Rời quân ngũ, sẵn có nghề mộc trong tay, xin vào làm cho xưởng mộc của ông K…Anh phát huy truyền thống anh lính Bộ Đội Cụ Hồ, chăm chỉ, sau những năm tháng làm việc được ông chủ xưởng Mộc gả cho cô con gái yêu… Thời kinh tế thị trương phát triển, sự cạnh tranh khắc nghiệt , đồ gỗ bị mai một nên xưởng gỗ bị đóng của, vợ chồng anh không có việc làm, vợ thì chợ búa, chồng thì được ưu tiên mở quán bán nước trà, và được đăng ký bán vé số…
Hàng ngày công việc của anh là ra ngồi quán “Nghinh Phong” ( Quán Gió) , bạn bè đã đặt cho chỗ bán quán của anh như vậy, bán nước chè, và bán vé số…
Những lúc rỗi rãi bạn thơ văn đến để giãi bày với nhau về nhân tình thế thái…Già nói chuyện già trẻ nói chuyện trẻ…văn thơ làm gì có tuổi…một câu thơ hay, một triết lý đúng tầm trong truyện ngắn đều cười ha hả với nhau…Anh luôn nghĩ làm sao có bữa nay phải có bữa mai cho con cái…
Rồi tất cả bạn bè đều thảng thốt vì biết tin anh phải vào viện…Lo lăng cho sức khỏe của anh, nhưng biết anh được vào năm viện là vui rồi… Sau một tuần điều trị, có một thông tin đến với anh là muốn nhanh khỏi phải mổ. Ai chẳng muốn nhanh khỏi, Vị Bác sĩ nọ cũng thật thà nói để anh hay là : Muốn Mổ bệnh này, bệnh viện này không có ai mổ được đâu mà phải đón Giáo Sư Bác Sĩ tư thành phố Hồ Chí Minh ra, va để tiến hành ca mổ này cũng phải có hàng mấy chục triệu là ít…rôi tiền phục dịch cho vị Giáo Sư tiền vé máy bay, tiền ăn ở khách sạn, cũng phải tiền triệu…Thời kim tiền mà. Nghe đến đấy anh cố kìm nén cảm xúc nghĩ …mấy chục triệu chắc lên tiếng ới một tiêng là có ngay, nhưng hậu mổ nó sẽ thế nào, rôi anh nghĩ đến vị Giám đốc Công ty Than nọ, cũng mời một vị Giáo Sư từ thành phố HCM về mổ . Mặc dù ca mổ tuyên bố thành công nhưng ông vẫn phải ra đi sau đó 2 tháng….
Anh nghĩ đến việc “đầu tiên” (tiền đâu) và tuyên bố trắng phớ : “Không mổ”. Nhưng nào có được bệnh phải mổ mà bệnh nhân không mổ thì phải ra viện…
Nghe tin anh được ra viện bạn bè thơ văn lại truyền tin cho nhau và tỏ ra rất vui…nhưng không ai biết rằng anh ra viện vì không có tiền để mổ… Hàng tuần bạn bè vẫn gọi điện cho anh…Anh vẫn cười hơ hơ...: “ Mình đã ra viện rồi mà”… Mọi người biết anh nói thế để tự an ủi động viên mình.
