HUYỆT CÁT

Hải thương và yêu Hằng thực sự. Hằng là người phụ nữ chu đáo, ý nhị và thật nhiều duyên.Cái duyên như là cốt lõi của tầm văn hoá, nhưng đồng thời cũng là sức hút mãnh liệt đối với Hải. Cái duyên nó làm tan mọi vướng mắc, nó như mũi kim phá vỡ trở ngại để xuyên đến cái đích nó muốn mà người ngoài cuộc không thể nào hiểu nổi. Nhưng Hằng có nỗi đau như nỗi đau của Hải, có mất mát lớn như mất mát của nhau, vì thế anh không thể làm khác được, nếu Hằng không lựa chọn.

Khi Hằng đã trở lại trạng thái bình thường, ngồi dậy làm gì đó quanh quẩn, thì Hải cũng bước vào nhà chuẩn bị cho việc ra vườn thanh long hái trái, thấy Hằng đang cầm cuốn sách, anh nhìn cô ái ngại. Hằng lấy chiếc nón đưa cho Hải, tiện tay sửa quai nón rồi ướm vào cằm anh. Khi hai bàn tay chạm vào nhau, đậu lại một chút, Hằng nói rất nhỏ:

- Em có lỗi với anh!

Hải nắm nhẹ vào bàn tay thon nhỏ của cô, rồi cầm con dao nhọn xách chiếc giỏ bước đi. Nhìn theo dáng người lực lưỡng của Hải, trái tim Hằng như thắt lại vì nỗi thương đến xót lòng.

Bây giờ tìm được thằng Bộ về, Hải cũng thấy thoả được lòng đôi chút. Thằng Bộ từ ngày về với má, được ba Hải và má Hằng chăm sóc, nó lớn vụt lên.Nó gọi Hải bằng ba. Hải cũng cưng chiều nó như đứa con ruột của mình. Hải thương nó vì nhiều lẽ, nhưng cái điều làm Hải xót xa nhất là gần ba năm nó theo người phụ nữ vợ viên sỹ quan nguỵ đi ăn xin ăn mày, đầu đường xó chợ, rồi chứng kiến người mẹ nuôi làm đĩ để lấy đồng tiền nuôi chúng. Nó đã từng bị bọn bụi đời đánh đập, bóc lột bắt nó đi ăn xin về nộp tô và đã từng bị nhịn đói nhiều ngày, phải đi bới rác để tìm đồ thiu thối đút vào miệng. Nó kể, mẹ nuôi bắt nó băng bó chân tay giả người tàn tật, người mẹ thì giả mù loà bò trên đường nhựa nóng để đi xin ăn.

Căn nhà đã có thêm đứa trẻ, xua đi cái im ắng bấy lâu. Thằng Bộ được cắp sách tới trường, được ba má mua cho quần áo mới, và hàng ngày cứ tối tối ba Hải lại kèm Bộ học thêm. Hằng được Hải xin cho đi dạy học lại. Cái gia đình gá lắp lại sau chiến tranh này cũng tạm ổn.

Tìm được Bộ thì niềm tin con Đào còn sống đâu đó càng được củng cố.Hải và Hằng lại tiếp tục chuẩn bị cho một hành trình đi tìm con.Tìm con Đào sẽ khó hơn, vì lúc đi lạc, Đào mới hơn ba tuổi, nay nếu còn sống thì nó đã 6 tuổi. Hằng nhớ rất rõ con Đào có cái bớt bằng đầu ngón chân cái màu đỏ ở bắp chân trái. Đó là đặc điểm quan trọng để nhận ra nó. Thằng Bộ kể trong lúc lộn xộn khi quân giải phóng cứu vớt, em Đào được một nhóm người bế và dỗ cho em nín, rồi người ta ào lên bờ chạy tán loạn. Bộ được gia đình viên sỹ quan nguỵ mang về, còn em Đào ai mang đi, nó không nhận biết được gì nữa.

Hải nhận định, như vậy Đào sẽ được một gia đình ai đó trên tàu nhận về nuôi. Công việc đầu tiên cũng như việc tìm thằng Bộ là phải tìm manh mối. Việc tìm manh mối sau chiến tranh thật khó khăn và phức tạp, có thể phải gặp gỡ rất nhiều người, ở nhiều nơi cũng giống như tìm kim đáy bể. Nhưng nhất định phải tìm.

Cuối năm 1978 sỹ quan nguỵ đi học tập cải tạo được về khá đông. Trong phường Hải cư trú đã có lác đác người trở về. Theo Hải, con tàu chở người đi vượt biên trong cái đêm định mệnh đó rất nhiều gia đình sỹ quan nguỵ ở khu vực này, vì vậy rất có thể trong số đó có những viên sỹ quan đi học tập cải tạo.

Một buổi tối mùa hè, Hải đang ngồi kèm thằng Bộ học, Hằng thắp ngọn đèn to, ngồi soạn giáo án, thì một người đàn ông dáng cao gày, đen nhẻm bước vào. Trông người thì khí khái, nhưng cử chỉ lại rụt rè như người phạm tội. Anh ta đến xin cho đứa con gái vào lớp học của cô giáo Hằng. Đứa con gái 12 tuổi, nhưng vì cùng mẹ đi xây dựng vùng kinh tế mới, nên việc học hành của cháu không đến đầu đến đũa. Gần đây gia đình chuyển về quê, nên anh muốn cháu tiếp tục đi học.Hằng rót nước mời anh ta, rồi câu chuyện câu trò:

- Anh được mấy cháu?Anh mần nghề chi?

Người đàn ông bẻ đầu ngón tay, giọng ngượng ngùng:

- Nói cô thông cảm, tôi là chuẩn uý quân đội Việt Nam Cộng hoà, vừa đi cải tạo về. Vợ tôi và cháu được chính quyền cho đi xây dựng kinh tế mới ở Lộc Ninh. Mấy tháng trước tôi mãn hạn cải tạo, được chính quyền cho về mần ăn, tôi đưa má con cháu về quê, cô ạ.

Câu chuyện của viên sỹ quan nguỵ lọt vào tai Hải. Không bỏ lỡ cơ hội, Hải bước ra tiếp chuyện viên sỹ quan. Hoá ra chính gia đình viên sỹ quan nọ cũng đã có mặt trên chuyến tàu định mệnh đêm đó. Câu chuyện một thiếu phụ xinh đẹp có hai đứa con, một trai, một gái bị hãm hiếp rồi bị ném xuống biển viên sỹ quan đã chứng kiến.Anh ta hứa sẽ tìm manh mối đứa con gái của Hằng.

Suốt đêm ấy Hằng và Hải nằm đếm những hạt sương rơi chờ sáng. Phải chăng tổ tiên bên nội nhà thằng Bộ đang dẫn lối đưa đường để Hằng có thể tìm được đứa con gái tội nghiệp trở về.Con ơi! Con gái bé bỏng của má, con lưu lạc phương trời nao? Con ở nơi nào? Hãy về với má.Cứ nghĩ đến đứa con gái côi cút lang thang đói rách, bị người ta ngược đãi là tim Hằng thắt lại, vắt cho những giọt nước hiếm hoi chảy ra từ khoé mắt.

Hải ngồi bên giường an ủi động viên Hằng. Rằng đã tìm được thằng Bộ thì nhất định Hải sẽ tìm được con Đào. Dù có tới chân trời góc bể nhất định Hải cũng đi. Chỉ mong sao vết thương của Hải không tái phát, trời cho Hải khoẻ mạnh. Hằng dạy học có lương nuôi gia đình, còn Hải đánh cá, trồng thanh long lấy tiền đi tìm con, suốt đời cũng vẫn tìm. Hằng nắm lấy bàn tay thô ráp của Hải áp vào má mình. Hằng thương anh Hải quá. Anh mất hết trong chiến tranh. Gia đình anh ngoài Bắc mà anh cũng không thường xuyên thăm viếng được, suốt ngày cặm cụi kiếm tiền để đi tìm con. Thương anh mà Hằng không thể làm cách nào bù đắp cho anh được. Phải chi Hằng quên đi được nỗi đau để đến với anh Hải.

Hải sinh ra ở một làng quê miền biển thuộc thành phố Hải Phòng có tên là Đồ Sơn.Lên hai tuổi Hải theo cha mẹ đến một vùng biển mới thuộc tỉnh Thái Bình lập nghiệp. Để lưu giữ nguồn gốc quê hương, những người đến đây thành lập ra một thôn mới lấy tên là Tân Sơn, nghĩa là Đồ Sơn mới. Thôn Tân Sơn chủ yếu là ngư dân Đồ Sơn đi đánh cá, gặp bão gió thì tấp vào cửa sông Diêm Hộ trú ẩn.Thấy một cái eo biển an toàn, nước triều lên xuống để lại một vùng biển cạn màu mỡ, có cửa biển cho thuyền ra vào, đứng ở bờ biển lại nhìn thấu qua eo biển thấy quê cũ của mình thì rủ nhau trụ lại. Thế là tuổi thơ của Hải gắn liền với quê mới.Quê mới có dòng sông Diêm uốn lượn cõng đầy phù sa nhả vào vùng biển cạn, chiều chiều từng đoàn thuyền chở đầy ắp cá, căng cánh buồm nâu đỗ vào bến cá. Nhà nhà, mang quang gánh ra lấy cá về chợ Diêm Điền bán. Cũng chiều chiều Hải cùng bạn bè tụt phăng quần áo lao xuống dòng sông Diêm bơi lội thoả thích, chán chê lại lên bờ thả diều. Những cánh diều no gió biển, tiếng sáo vi vu suốt đêm như tiếng mẹ ru con vào giấc ngủ. Cái âm thanh vi vu ấy hoà lẫn với nhịp sống của mỗi người, trở thành thứ âm thanh không thể thiếu được của Tân Sơn, lặn vào đời Hải vo thành kỷ niệm.

Học hết cấp hai, rồi 18 tuổi Hải nhập ngũ. Thanh niên quê Hải đi bộ đội đa đa vào lính hải quân. Hồi ấy Hải thuộc lớp chiến sỹ bơi lội giỏi, lại có một thân hình cường tráng, nên anh được chọn vào làm thuỷ thủ của một chiếc tàu chiến.Lính tàu chiến quen ăn sóng nói gió.Hải ít nói, nhưng đã cất lời thì tiếng gió rít cũng chào thua. Thân thể Hải như khúc gỗ lim, bóng lịm và tròn lẳn cứng như cái trục đá. Mắt Hải hiền mà đẹp, làm nên nét đẹp của đôi mắt chính là những làn nước mỏng lúc nào cũng tưới ướt đôi tròng mắt, khi nhìn ai vừa ánh lên sự kiên nghị nhưng lại rất dịu hiền pha một chút đa tình. Khúc gỗ lim mà lại có đôi mắt hiền đa tình thì chao ôi chiếc cưa nào cũng phải chịu.

Chiến tranh ngày một ác liệt. Ở miền Nam cuộc kháng chiến chống Mỹ đang trong thời kỳ củng cố lực lượng. Việc chi viện sức người, sức của của miền Bắc là điều kiện quan trọng để đẩy mạnh cuộc kháng chiến đến thắng lợi hoàn toàn.

Bộ Tư lệnh Hải quân Quân đội Nhân dân Việt Nam thành lập đoàn tàu mang biệt danh không số, bí mật dùng đường biển để chuyên chở vũ khí vào miền Nam. Hải là một thuỷ thủ được chọn vào một chiếc tàu như thế.

Tàu của Hải làm nhiệm vụ chở vũ khí vào Phú Yên.Được hai chuyến an toàn trót lọt, đến chuyến thứ ba thì bị lộ khi tàu chuẩn bị cập bến. Theo phương án đã chuẩn bị, thuyền trưởng lệnh cho thuyền viên rời khỏi tàu bằng phao cứu sinh, riêng thuyền trưởng ở lại làm nhiệm vụ phát hoả để thủ tiêu con tàu.

Đêm biển Phú Yên mênh mông dập dềnh sóng nước. Phía trong bờ dải đất Vũng Rô mờ mờ hiện lên như một hòn đảo lớn. Đó là đất liền của một vùng đất như lòng mẹ, nếu mà Hải được sà vào lòng thì chắc chắn sẽ sống. Nhưng bây giờ Hải cùng thuỷ đoàn đang ôm chiếc phao nhỏ nhoi thoi thóp mặt biển đông. Trên trời cao phía gần bờ chiếc trực thăng của quân lực Việt Nam Cộng hoà đang quần lượn để tìm mục tiêu tiêu diệt.

Hải ôm chiếc phao nhìn ra chiếc tàu thân yêu đã cùng Hải và mọi người sống chết bao phen. Chỉ chút nữa thôi, chờ cho anh em bơi xa chiếc tàu đủ độ an toàn, thì người thuyền trưởng cùng chiếc tàu sẽ hoá thân mãi mãi nằm sâu dưới lòng biển. Mới chỉ nghĩ đến đó, toàn thân Hải đã mềm ra, không muốn bơi nữa.

Người thuyền phó bơi bên Hải nhắc nhỏ:

- Ta bơi chếch về hướng phải, tránh trực thăng. Bơi nhanh lên, tàu sắp nổ rồi đấy.

Hải quay đầu lại nhìn con tàu lần nữa, một cơn sóng táp vào mặt, một làn nước mặn thọc vào miệng mặn chát khiến Hải suýt bị sặc.

Thuyền phó lại nhắc:

- Giữ chặt phao, tàu nổ đấy.

Tất cả mọi người, không ai bảo ai, đều ôm phao quay đầu lại nhìn con tàu như vĩnh biệt. Con tàu lúc đó chỉ mờ mờ như một chấm đen giữa biển khơi.

Một tiếng nổ ục. Không một tia lửa, không một đụn khói, nhưng sóng biển thì dềnh lên như tiếng nấc của đại dương. Chiếc tàu từ từ chìm xuống.

Hải và mọi người cúi mặt. Cho đến khi tiếng người thuyền phó ra lệnh:

- Tất cả quay lại tìm thuyền trưởng.

Lúc đó Hải như chợt tỉnh, sau một phút tim như ngừng đập, phổi anh ngừng thở, chân và tay Hải đạp mạnh để đến nơi người thuyền trưởng vừa cảm tử, biết đâu đấy, anh không chết.

Tất cả sống, chỉ duy nhất người thuyền trưởng mãi mãi nằm sâu lòng biển cả với con tàu không số. Và sau đó đoàn thuỷ thủ đã làm một cuộc vượt Trường Sơn để trở về đơn vị. Đó là một cuộc hành quân bộ có một không hai của những người lính thuỷ. Họ đã trở về miền Bắc sau rất nhiều ngày sống như bầy người hoang dã. Nhưng thật không may, Hải đã bị thương nặng trong một lần đụng nhau với biệt kích Mỹ. Anh em buộc phải gửi Hải lại cho một gia đình chạy chữa nuôi giấu.

Và nơi đây đã là quê hương thứ hai của Hải. Anh trở thành một xã đội trưởng gan lỳ, mà địch gọi anh là con cá mập biển Đông. Rồi chính con gái của gia đình cưu mang chạy chữa cho anh, sau này là một du kích dũng cảm đã mang lòng yêu thương Hải. Họ có một gia đình hạnh phúc, ba đứa con lần lượt ra đời. Họ vừa đánh giặc vừa đi biển để nuôi con. Ấy rồi một hôm lính Mỹ tràn vào làng càn quét. Hải phân công vợ ở lại hợp pháp để chỉ đạo bà con chống địch bắt bớ, hãm hiếp phụ nữ. Vợ Hải đã bị lính Mỹ hãm hiếp đến chết, rồi thả xác xuống giếng. Ba đứa con Hải gào khóc gọi mẹ. Bọn lính xách cả ba đứa trẻ ném theo, rồi xả súng bắn chết. Chưa đã chúng còn lấy vôi thả xuống giếng cho sôi ùng ục.

Sau trận càn, Hải trở về cùng mọi người bới giếng lấy xác vợ con. Từng thùng vôi nóng được xúc lên bới ra, đến khi thấy được xác vợ và con thì đã chín nhừ. Nhìn những đống thịt lầy nhầy, mắt thì nổ tung, xương tũa ra, tim gan phổi phèo luộc chín Hải không chịu nổi đã ngã vật ra ngất lịm. Một trận ốm thừa sống thiếu chết sau đấy khiến Hải gục ngã, không đủ sức chỉ huy du kích nữa.

Hải vốn đã ít nói, sau nỗi đau bất tử ( anh nói như vậy) Hải gần như câm lặng. Anh lầm lũi bên căn nhà đầy ắp kỷ niệm, nhìn vào đâu anh cũng ứa nước mắt. Cho đến khi hình như nước mắt đã cạn kiệt, cây gỗ lim vùng dậy lấy một chiếc thuyền gỗ lao ra biển trong một đêm mưa gió. Thì ra anh đã phát hiện thấy một chiếc ca nô địch đỗ ở gần bờ. Anh gói thuốc nổ, gài kíp nổ hẹn giờ, và như một con rái cá anh đã tiếp cận đặt được vào chiếc ca nô. Một tiếng nổ lộng trời trong đêm. Chiếc ca nô bốc cháy nhấn chìm 24 xác địch.

Sau chiến công đó, Hải trở lại người bình thường. Sức khoẻ anh dần hồi phục và công việc hàng ngày của anh là cùng chiếc thuyền gỗ đánh cá kiếm sống. Nhưng thực ra là chỉ chờ sơ hở của những chiếc tàu, thuyền địch là anh cho nổ tung. Hải gan lỳ như không bao giờ nghĩ đến cái chết nữa, bởi bây giờ Hải đánh giặc bằng lòng căm thù, hơn nữa cái chết oan nghiệt và đau đớn của vợ con khiến Hải trơ lỳ, do vậy cứ hễ thấy địch là bằng mọi giá phải nghĩ được cách diệt chúng, diệt bao nhiêu cũng không thể cân bằng nỗi đau mà Hải đã hứng chịu.

Một lần Hải đã chứng kiến thằng Mỹ bắt một người lính nguỵ quỳ xuống chắp tay lạy. Chưa hết, tên Mỹ còn tụt quần vạch chim tè vào mặt người lính. Tự nhiên lòng tự trọng dân tộc trong Hải trỗi dậy. Lần đầu tiên Hải cảm biết đến sự sỉ nhục quốc gia, danh dự dân tộc. Bất chấp nguy hiểm, Hải từ trong bụi cây vút ra vung lưỡi dao làm chiếc đầu tên Mỹ lìa khỏi xác, lăn lộc lốc trên đường nhựa.Sự xuất hiện của người du kích như quỉ nhập thần, làm bọn Mỹ đứng đó há hốc mồm, không kịp trở tay, khi hoàn hồn thì Hải cũng đã biến mất. Cũng từ đấy, Hải lại câm như người trúng bệnh. Hải suy nghĩ rất nhiều về sự kiện hôm đó, về người lính nguỵ và cũng từ đây Hải như người đổi óc, chỉ chuyên săn tìm lính Mỹ để tiêu diệt.

Cái đêm định mệnh Hải đã cứu được Hằng. Đó là cái đêm Hải biết sẽ có tàu, thuyền đưa người đi vượt biên di tản.Theo thường lệ Hải lại đưa con thuyền nhỏ của mình lang thang trên biển, vừa đánh cá, vừa tìm địch để diệt. Rồi số mệnh đã đưa Hằng về với Hải. Nỗi đau của Hằng hoà với nỗi đau của Hải trở thành nỗi đau quá sức chịu đựng và tự nó biến thành sự cảm thông, lòng yêu thương vô bờ bến, vượt qua tất cả cám dỗ thấp hèn.Với Hải, chỉ người đàn bà có nỗi đau lớn như nỗi đau của Hải thì mới có thể chia sẻ được. Hải chiều chuộng, chăm sóc, nâng niu Hằng như chăm sóc, nâng niu, gượng nhẹ một vết thương. Ngày đêm mong chờ cho vết thương ấy mau lành. Hải phấn khởi khi thấy vết thương ấy có dấu hiệu khô miệng, và đau khổ khi biết vết thương biểu hiện tứa máu. Cứ thế đã mấy năm rồi Hải cần cù, kiên nhẫn để chữa một vết thương cho người đàn bà và cho cả mình. Hải nguyện sẽ làm việc này suốt quãng đời còn lại, giống như người ta hàn gắn vết thương sau chiến tranh.

Cho mãi sau này, khi vượt qua sự khổ đau cùng kiệt, Hải mới nghiệm ra một điều rằng cho dù sự đau khổ có nghiêm trọng đến mức nào đi nữa thì công việc tốt nhất cho nội tâm là nhận biết chính xác sự có mặt của nó. Chỉ nhận biết thôi, mà không cần có thêm một nỗ lực nào khác nữa. Hãy kham nhẫn và quan sát mọi cảm giác chứ không nên thích thú hay chối bỏ chúng, hãy cố giữ sao cho nội tâm được chuyên nhất không thiên lệch. Cái cần thiết lúc này chính là sự hiểu biết: Ngồi trong sự hiểu biết, đi trong sự hiểu biết. Trong khả năng ý thức này, Hải thấy được rằng mọi sự đều rỗng tuếch ngay trong chính bản chất của chúng. Mọi đau khổ và bức xúc chỉ đơn giản là các cảm giác phù du, chúng không phải là mình cũng không thuộc quyền sở hữu của mình. Chúng được xem là quan trọng chỉ vì mình nắm bắt chúng bằng những khái niệm. Trong khi đó mọi thứ luôn vô thường, cái cũ sẽ được thế chỗ bằng cái mới một cách liên tục. Bản thân chúng chỉ là những gì mà mình vẫn gọi là vô thường, khổ não, vô ngã.

Nói một cách chính xác, mình đau khổ chỉ vì mình chấp thủ. Phải học được cách đào luyện nội tâm mình cho trở thành một nguồn sức mạnh đủ để đối diện và chấp nhận mọi sự: có thấy được sự đổi thay liên tục của các cảm giác, mình mới thấm thía được định lý vô thường. Và định lý vô thường thì luôn gắn liền với định lý vô ngã.

Hải đã không bao giờ đồng hoá mình với bất cứ một đau khổ nào khác. Sự đau khổ không phải là ta và ta cũng không phải là sự đau khổ. Sự đau khổ không tồn tại bên trong bất cứ ai và cũng không có ai sống trong sự đau khổ. Sự đau khổ tự nó xuất hiện, tồn tại rồi biến mất. Hải chỉ có mỗi một trách nhiệm đơn giản là nhận ra được từng diễn biến của sự đau khổ để xem nó đến và đi như thế nào. Hãy nhìn ngắm đau khổ mà không cần thiết phải bận tâm xem nó ở mức độ nào, nhiều hay ít. Nhờ vậy Hải mới có thể chấp nhận được nó một cách can đảm, bởi bổn phận của Hải chỉ đơn giản có bốn chữ "can đảm chấp nhận".

Thế là Hải có một món hành trang tâm lý để anh có thể đối mặt với cuộc đời nói chung và sự đau khổ nói riêng. Ở đây Hải đã đạt đến độ "bao dung" trong tinh thần thấu đáo được cái lẽ tương đối trên đời.Cũng vì thế mà Hải mới sống và yêu thương Hằng được đến vậy.

Có được chiếc ghế Giám đốc dự án Đào đã tốn khá nhiều công sức và tiền của kể cả tình. Nhưng chỉ đến khi anh trai Đào được bổ nhiệm Thứ trưởng thì mọi việc mới xuôi. Giám đốc một Dự án lớn dự toán đến hàng ngàn tỷ đồng đối với Đào như một giấc mơ. Đào không ngờ cuộc đời Đào lại có được như ngày hôm nay rạng rỡ thế này. Con lính nguỵ, lại là một đứa trẻ đầu đường xó chợ, ăn xin ăn mày, đĩ điếm, trộm cướp… vậy mà phút chốc đã trở thành bà Hoàng của chế độ mới. Nằm trên chiếc giường đệm mút cứng, máy điều hoà nhiệt độ mát lạnh, Đào quay lại thước phim quá khứ tuổi ấu thơ đau khổ của mình.

…Khi chiếc tàu được kéo vào bờ, người ta ào xuống nước rồi nhao lên bãi cát như bị thần chết đuổi. Người phụ nữ một tay bế Đào, một tay ôm chiếc túi đồ đạc bị người ta đè xuống bãi cát để dẫm lên, đạp lên mà chạy. Đào sợ quá không khóc nổi, cứ ôm choàng lấy người đàn bà. Rồi như có một luồng gió lớn thổi tốc Đào khỏi tay người phụ nữ. Trong phút chốc Đào bơ vơ trơ trọi giữa bãi cát vàng.Bãi cát vắng hoe vắng hắt, không một bóng người.Sóng biển lớp lớp đuổi nhau. Từng đàn hải âu chao lượn. Những con còng gió vừa chạy và nấp như chơi trò ú tim khi thấy Đào. Đào đói quá, bắt những con còng nhai rau ráu, miệng đã gào mẹ đến khản tiếng.Ấy rồi từ xa xuất hiện một chú bộ đội giải phóng. Chú khoác tấm dù xanh, đầu đôi mũ tai bèo, hông đeo súng ngắn đi lại phía Đào. Chú ngồi xuống nhìn Đào trìu mến. Chú hỏi:

- Mẹ cháu đâu?

Đào vừa khóc vừa mếu máo trả lời:

- Con hổng biết.

Chú lấy lương khô cho Đào ăn. Đào hau háu nhai, nuốt không nổi vì lương khô vón cục ở cổ họng. Chú lấy bi đông nước đeo bên người tưới vào miệng Đào. Ăn uống xong, chú cho Đào một phong lương khô rồi dặn Đào vào bờ mà chơi, đừng ra mép nước. Chú đi. Đào chạy theo túm lấy quần chú khóc đòi theo. Ngần ngừ một lát rồi chú bế Đào về đơn vị. Từ đây Đào được bố nuôi và các chú bộ đội nuôi dạy cưng chiều cả năm trời trong doanh trại. Lên năm tuổi người bố nuôi được điều ra Bắc, Đào theo bố nuôi về quê để sống cùng với gia đình.

Quê bố ở Vĩnh Phúc. Bố có một người vợ và một đứa con gái 10 tuổi Đào gọi bằng chị. Hai chị em chơi với nhau rất thân thiết. Nhưng người mẹ thì nhìn Đào không thiện cảm ngay từ phút đầu tiên. Mãi sau này lớn thêm một chút nữa, Đào mới hiểu, người mẹ nghi ngờ Đào là con riêng của chồng. Vì thế mà Đào bị ngược đãi.

Bố nuôi của Đào công tác xa nhà. Có khi hàng tháng trời mới về một lần. Khi biết Đào bị ngược đãi, bố nuôi càng thương hơn. Bố càng thương thì Đào càng bị mẹ nuôi đối xử tàn nhẫn. Cơn ghen khiến bà sáng tạo ra nhiều kiểu để hành hạ. Có khi bà bắt Đào uống hết bát nước mắm còn thừa sau ăn vì Đào rót quá nhiều. Hoặc khi bị lỗi, bà bắt Đào tụt quần ra, lấy xe điếu cứ âm hộ mà vụt. Đào đau nhói đến tận óc. Nhưng khổ nhất là bà bắt Đào ăn cám lợn. Cám lợn chua và thối. Chua và thối ăn mãi rồi cũng quen, nhưng Đào cảm thấy mình như con lợn.Một hôm bà đang ngồi gọt khoai lang, Đào ngồi xem bà làm. Hình như trong đầu bà đang ngùn ngụt ngọn lửa ghen tình. Ngọn lửa cháy ra bàn tay, rồi cháy đến củ khoai. Tức thì củ khoai bay thẳng vào mặt Đào, làm Đào tối tăm mặt mày, máu mũi máu mồm chảy ậng ra. Tiếng khóc của Đào lặn vào trong làm mặt mày sưng lên tím lịm. Đào đau xót, nhưng đau hơn là cảm thấy vô lý, mình chả có tội tình gì mà bị đối xử tàn nhẫn.

Lên chín tuổi, Đào quyết định trốn khỏi nhà. Cứ trốn để thoát khỏi nanh vuốt mẹ nuôi đã, rồi ra sao thì ra. Đào cứ đi, đi mãi gặp được một cái chợ quê. Đào lân la vào chợ, thấy người ta bán nhiều thứ đồ ăn, trông đã thèm. Nhưng không làm sao được. Đến khi cơn đói hành hạ, Đào buộc phải ngửa bàn tay nhỏ xíu ra xin. Người phụ nữ bán xôi ngẩng lên, lấy chiếc đũa lớn đánh bốp vào bàn tay Đào đau điếng. Đào rụt tay lại khóc. Đào không dám xin ai nữa, mà chỉ đứng nhìn hau háu.

Hai ngày, hai đêm Đào nhịn đói. Đói quá không chịu nổi, Đào chờ tan chợ, đến hàng phở nhặt những cục xương dưới đất gặm lại. Răng Đào yếu, miệng lại nhỏ mà những cục xương lại lớn, không thể nào gặm được, chỉ mút cho đỡ thèm. Một buổi sáng Đào ra cổng chợ, thấy đầu nhà một quán cơm có con chó bec giê to lớn và dữ tợn. Cổ con chó là cái dây xích bằng sắt. Đầu kia dây xích được đính vào một cái cột bê tông. Trước mặt bec giê có một chiếc chậu thau. Trong chiếc chậu thau đựng khá nhiều cơm, xương và có cả thịt. Những vầng cơm trắng, những cục xương to và những miếng thịt nạc, thịt mỡ lưng một chậu. Con bec giê lười nhác không chịu ăn, chỉ cúi mõm cắn một miếng thịt cho ra ngoài đặt xuống ngửi ngửi.

Đào nhìn hau háu vào chậu cơm thịt thèm chảy rãi. Đào chỉ nghĩ được bốc những thứ thức ăn kia cho vào miệng thì sung sướng lắm. Đào thèm chậu cơm đến nỗi không chớp mắt. Đào không dám, nhưng đôi chân Đào cứ lân la từng bước đến gần chậu cơm lúc nào không biết. Cho đến khi sự thèm khát lên đến tột đỉnh, thì Đào lao đến vồ lấy một miếng thịt trong cái chậu cơm đút vào miệng.Con bec giê bị kẻ khác ăn tranh, nó tru lên rồi xông vào cắn xé. Đào bị con chó táp vào vai một miếng, nhưng đồng thời chậu cơm cũng bị xô ra xa hơn. Đào bất chấp vết thương trên vai, lao theo chậu thức ăn, hai tay bốc, nhét vào miệng nhai nghiến ngấu. Con bec giê bị mất mồi, tru lên ầm ĩ. Nhưng vì chiếc dây xích ngắn hụt tầm, nên con chó cào xuống đất, rồi lồng lên, nhảy dựng kêu ông ổng làm vang động cả khu chợ.

Người chủ quán mặc quần cộc, cởi trần người đỏ au, béo nung núc cầm chiếc thuốn sắt dùng để chọc lò chạy ra. Trước mặt ông ta là một đứa con gái chừng bảy tuổi đang nằm sấp xuống vục mặt vào chậu cơm, hai tay cào vơ lấy thức ăn trong chậu vả vào miệng. Con bec giê đang nhảy dựng lên nhưng bị sợi xích kéo lại, vẫn tru tréo ầm ĩ. Người chủ quán giơ chiếc thuốn sắt quất vào mông Đào một nhát. Bị đau quá, Đào giật thót bật dậy. Mặt mũi đầy cơm, đất và máu. Người chủ quán quắc mắt:

- Cút! Không tao đánh chết!

Đào quệt nhớt dãi trên mặt và miệng rồi bỏ chạy.

Đào lớn lên nhờ những miếng cơm thừa canh cặn của những bà bán rau, bán cá ở chợ. Khi thì Đào xách cho họ thùng nước, khi thì bổ mấy khúc củi, khi thì dọn dẹp chợ để họ bố thí cho chiếc bánh mỳ, hay miếng cháy, miếng khoai. Tối tối Đào ngủ trong những cái sạp bán hàng. Một hôm trời rét quá, Đào leo lên thùng một chiếc xe ô tô chuyên đi mua rau về Hà Nội. Nửa đêm xe chạy, thế là sáng hôm sau Đào thuộc cư dân Thủ đô.Ở đây Đào theo bọn bụi đời gồm năm đứa con trai nhỉnh hơn Đào vài tuổi. Thủ lĩnh là một cậu choai choai khoảng 15, 16. Bọn này đi ăn cắp, ăn trộm và làm tất cả mọi trò kể cả ăn xin, ăn cướp để kiếm sống. Đêm thì chúng nằm gầm cầu, hoặc bến xe, bến tàu hay trong chợ. Đào nhỏ nhất lại là con gái, chúng giao cho việc giữ đồ và nấu nướng khi chôm chỉa được thứ gì.

Đào sống bằng những thứ chúng kiếm được và bố thí. Đào thừa hưởng của má một thân hình óng ả, khuôn mặt xinh đẹp, nên dù lăn lóc bụi đời Đào vẫn là đứa trẻ hứa hẹn sẽ trở thành cô gái kiều diễm, chính vì vậy mà lũ trẻ rất chiều Đào, dành cho Đào những miếng ăn ngon khi chúng kiếm được, bảo vệ Đào khi bị lũ trẻ khác bắt nạt.Và cứ thế Đào càng lớn càng hấp dẫn.

Đêm ấy, sau khi lũ bụi đời no nê, say sưa vì trúng quả. Chúng lăn ra gầm cầu Long Biên ngủ.Nửa đêm thủ lĩnh mò đến chỗ Đào. Nó chả nói chả rằng, cứ thế tụt quần Đào ra rồi hiếp.Lúc đầu Đào để kệ vì quen phục tùng thủ lĩnh, hơn nữa cũng chả biết chuyện đó là thế nào. Nhưng rồi, sau đó Đào đau quá giãy dụa, kêu la. Cho đến khi nó đâm thủng, tưởng như bị con dao nhọn chọc tiết thì Đào ngất xỉu. Khi tỉnh dậy máu me đầy đùi, nó bảo Đào lau đi, chả sao đâu, đàn bà ai cũng phải một lần như thế. Từ đó, cứ đêm đêm là thằng thủ lĩnh lại ngủ với Đào, có lần nó cho bọn đàn em cùng tập làm trò người lớn. Đào trở thành đồ chơi của tất cả nhóm và coi sự ấy là chuyện thường tình.

Bây giờ nằm nghĩ lại cái thời tủi nhục, Đào thấy sống mũi cay cay. Đào không biết hận ai bây giờ. Đời ba má Đào cũng chẳng lấy gì sung sướng. Giả sử ba Đào không chết?Liệu Đào có sung sướng không?Chưa chắc, lúc đó Đào là con nguỵ quân nguỵ quyền.Vì ba nuôi Đào là liệt sỹ, bây giờ Đào mới là con liệt sỹ, mới có ngày thành bà Hoàng như hôm nay.Đời, cũng chẳng biết đâu mà tính. Tất cả là số phận. Đào vào Đảng là do anh trai Đào thúc ép và đạo diễn. Anh cô bảo, cô có muốn giàu sang không? Muốn hả? Muốn thì cô phải vào Đảng. Như anh đây này, không có Đảng làm sao được thăng quan tiến chức. Có chức là có quyền, có quyền là có tất cả đấy cô ạ. Ở ta nó thế. Và Đào đã làm theo lời anh. Anh cô đúng. Rất đúng.Trong cái lớp tuổi trẻ mới đứng vào hàng ngũ của cô phải chiếm đa số người có lý tưởng như cô. Đó là một sự thật.Nhưng lại có một sự thật hơn nữa là cô và họ đều được khoác một chiếc áo cà sa rất đẹp. Đó chính là bùa phép để cô và họ đứng trước phật tử mà khua môi múa mép.

Chiếc điện thoại nhoá lên báo có tin nhắn. Đào cầm lấy thấy màn hình hiện tên người tình. Cô bấm phím rồi đọc:

- Anh chào em yêu! Em đang làm gì đấy?

Đào trả lời tin nhắn:

- Em đang nhớ anh!

- Chỉ nhớ anh thôi sao?

- Con thánh vật nhớ thằng giời đánh sắp khóc đây này.

- Em đang trên giường à?

- Vâng ạ.

- Anh đi vào trong em nhé?

- Ok, em sẵn sàng.

- Em lốc xoáy lên đi.

- Việc ấy là của gió chứ.

- Mưa chưa em?

- Anh làm cho mưa đi chứ!

- Thằng giời đánh cứng đầu cứng cổ quá cơ.

- Anh để con thánh vật dạy cho nó một bài học, dúi đầu nó vào.

- Em nghiền cho nó chừa cái thói cứng đầu đi.

- Em dạy nó bao nhiêu lần rồi mà nó chả nghe. Anh cho nó vào tử cấm thành để em riềng cho nó một trận.

- Anh cho rồi, em có thấy không?

- Em thấy…Giời ôi! Nữa đi anh!

CHƯƠNG V