Danh Tướng Lí Thường Kiệt
(1019-1105)
Ông là Lí Thường Kiệt,
(*) Nguyên văn chữ Hán:
Ninh Thuận, 18-10-2018
Đại Vương Hưng Đạo – Trần Quốc Tuấn
Danh tướng nước Đại Việt.
Lập nên nhiều chiến công,
Lẫy lừng trận Như Nguyệt!
Đánh, đuổi bọn Tàu – Tống
Sang tận đất của chúng.
Lũ xâm lược khiếp sợ,
Bối rối và lúng túng!
Tương truyền Ông có thơ:
Bài “Nam quốc sơn hà” (*).
Là Tuyên ngôn độc lập
Đầu tiên của Nước ta!
Công trạng Ông vĩ đại,
Muôn thuở không phai nhòa!
Người Anh hùng cứu quốc
Sống mãi cùng Dân ta!
南國山河
南 國 山 河 南 帝 居
截 然 定 分 在 天 書
如 何 逆 虜 來 侵 犯
汝 等 行 看 取 敗 虛
Phiên âm
Nam quốc sơn hà
Nam quốc sơn hà Nam đế cư,
Tiệt nhiên định phận tại Thiên thư.
Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm,
Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư!
Dịch thơ:
Sông núi nước Nam
Sông núi nước Nam, vua Nam ở
Rành rành định phận tại sách trời
Cớ sao lũ giặc sang xâm phạm?
Chúng bay sẽ bị đánh tơi bời!
(Trần Trọng Kim dịch)
(1228–1300)
Ngài tinh thông văn võ,
Ba lần thắng Tàu – Nguyên (1)
Để non sông Đại Việt
Luôn vững vàng, bình yên!
Tướng giặc là Thoát Hoan,
Nghe danh Ngài, mất hồn.
Phàn Tiếp, Ô Mã Nhi, ... (2)
Bại vong tại Bạch Đằng.
Ngài để lại các sách:
“Khuyến chư tì tướng hịch văn”,
“Vạn Kiếp tông bí truyền thư”
Và “Binh thư yếu lược”.
Trước phút lâm chung, Ngài dặn:
“Phải khoan thư sức Dân
để làm kế sâu rễ bền gốc”.
Đó là lời vàng ngọc!
Nhân Dân ta tôn xưng:
Ngài là Đức Thánh Trần.
Trung, Nam, Bắc, Hải ngoại
Đều có Đền thờ Ngài!
Một thời đại rực rỡ!
Với hào khí Đông A (3),
Những chiến công oanh liệt.
Muôn thuở không phai nhòa!
(1) Vào các năm 1258, 1285 và 1288.
Ninh Thuận, 26-10-2018
Phạm Ngũ Lão –
Một nông dân đan sọt
(1) Phạm Ngũ Lão (1255-1320) là một danh tướng đời Trần, xuất thân là nông dân. Ông đã lập nhiều chiến công trong cuộc kháng chiến chống Tàu - Nguyên. Ông cũng là con rể của Đại Vương Hưng Đạo – Trần Quốc Tuấn.
(2) ”Thuật hoài”
Ninh Thuận, 26-11-2018
(2) Thoát Hoan, Phàn Tiếp, Ô mã Nhi là các tướng Tàu – Nguyên.
(3) Đông A là cách đọc chiết tự (tách chữ) của chữ Trần (陳). Nói hào khí Đông A là nói hào khí triều đại nhà Trần.
Người đan sọt lừng danh
Lo việc Nước đêm ngày.
Mãi đến khi giáo nhọn
Đâm vào đùi mới hay!
Hưng Đạo Vương biết được,
Tra hỏi rõ ngọn ngành,
Biết Ông, Người yêu Nước,
Trọng dụng Ông rất nhanh.
Ông là Phạm Ngũ Lão (1)
Đã lập nhiều chiến công.
Tài gồm cả văn, võ
“Thuật hoài” (2) là thơ Ông.
Người Việt ta nhớ mãi
Người đan sọt lừng danh!
Mất chỉ là thể xác,
Còn muôn đời tinh anh!
Nguyên tác:
述懷
橫槊江山恰幾秋，
三軍貔虎氣吞牛。
男兒未了功名債，
羞聽人間說武侯。
Phiên âm:
Thuật hoài
Hoành sáo giang sơn cáp kỉ thu,
Tam quân tì hổ khí thôn Ngưu.
Nam nhi vị liễu công danh trái,
Tu thính nhân gian thuyết Vũ hầu (3).
Dịch nghĩa:
Kể nỗi lòng
Cắp ngang ngọn giáo đi khắp non sông suốt mấy chục mùa thu.
Khí thế của ba quân, như gấu hổ, nuốt cả sao Ngưu.
Người con trai nếu chưa trả xong món nợ công danh,
Phải biết nhục khi nghe người đời kể chuyện Vũ hầu.
(Phan Thành Khương dịch)
Dịch thơ:
Nỗi lòng
Múa giáo non sông trải mấy thâu,
Ba quân hùng khí át sao Ngưu.
Công danh nam tử còn vương nợ,
Luống thẹn tai nghe chuyện Vũ hầu.
(Trần Trọng Kim dịch)
(3) Vũ hầu: Khổng Minh (181-234), tên là Gia Cát Lượng, quân sư của Lưu Bị.
Trang Trước 
Trang Tiếp Theo 
TÁC PHẨM CỦA PHAN THANH KHƯƠNG TRONG VIỆT VĂN MỚI
