H
oàng Ngọc Phách (1896 - 1973) sinh ở làng Đông Thái, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh trong một gia đình có truyền thống hiếu học,
yêu nước. Ông có bút hiệu là Song An. Thuở nhỏ, ông theo học chữ Hán rồi học trường Pháp Việt. Sau khi tốt nghiệp Trường Cao đẳng Tiểu
học ở Vinh, ông ra học Trường Bưởi, Hà Nội.
Vốn có khiếu văn chương nên năm 1916 - khi mới học xong năm thứ hai trường Bưởi-,
Hoàng Ngọc Phách đã trúng giải 8 trong 20 giải của cuộc thi thơ do Ban Quản trị rạp Sán Nhiên Đài tổ chức. Cũng trong thời gian học ở
trường Bưởi, ông tham gia phong trào bãi khóa, thành lập Hội Học sinh tương tế chống bọn giám thị khinh rẻ, bạc đãi học sinh nghèo.
Năm 1919, Hoàng Ngọc Phách đỗ cả hai bằng Cao đẳng tiểu học Pháp và bằng Thành Chung. Cùng năm đó, ông trúng tuyển luôn kỳ thi tuyển vào
trường Cao đẳng sư phạm, Ban văn chương. Năm cuối khóa học ở đây, Hoàng Ngọc Phách hoàn thành tiểu thuyết Tố Tâm.
Năm 1922 tốt nghiệp Cao đẳng sư phạm, Hoàng Ngọc Phách được bổ làm giáo sư trường Thành Chung, Nam Định. Ba năm sau ông chuyển về Hà Nội
làm Tổng thư ký trường Cao đẳng sư phạm. Thời gian đó, phong trào để tang Phan Chu Trinh, đòi thả Phan Bội Châu diễn ra sôi nổi trong
học sinh, sinh viên. Do có liên can tới các hoạt động chính trị này, Hoàng Ngọc Phách bị đổi xuống Kiến An rồi xin chuyển sang dạy ở
trường Cao đẳng tiểu học Bonnal Hải Phòng. Trong thời gian dạy học ở Hải Phòng, Hoàng Ngọc Phách còn làm Hội trưởng hội Trí Tri Hải Phòng.
Ông thường tổ chức những buổi diễn thuyết, tổ chức đội kịch mà đạo diễn, diễn viên là thầy trò trường Bonnal. Số tiền thu được dùng vào
việc từ thiện. Những vở Lọ vàng, Bạn và vợ, ông Tây An Nam... có tiếng vang thu hút được nhiều khán giả. Dưới sự dìu dắt của Hoàng Ngọc Phách,
Thế Lữ và một số nghệ sĩ khác đã trưởng thành và gặt hái được nhiều thành công trong ngành nghệ thuật sân khấu.
Năm 1931 Hoàng Ngọc Phách lên dạy học ở trường Cao đẳng tiểu học Lạng Sơn. Năm 1935 ông về dạy học ở Bắc Ninh cho đến ngày
Tổng khởi nghĩa. Ở đây, ông cũng tham gia tổ chức Hội Khuyến học, Hội Truyền bá quốc ngữ tỉnh. Sau cách mạng tháng Tám đến năm 1959,
Hoàng Ngọc Phách giữ nhiều chức vụ trong ngành giáo dục: Giám đốc học khu Bắc Ninh kiêm Hiệu trưởng trường trung học Hàn Thuyên,
Giám đốc giáo dục chiến khu 12, Liên khu 1, Giám đốc Cao đẳng sư phạm Trung ương, Thanh tra học vụ toàn quốc, Hiệu trưởng trường phổ
thông Phan Đình Phùng, rồi về ban tu thư Bộ Giáo dục, tham gia nhóm nghiên cứu Lê Quý Đôn. Năm 1959 ông chuyển sang Viện văn học
làm công tác nghiên cứu cho đến năm 1963 thì nghỉ hưu.
Các sáng tác tiêu biểu của Hoàng Ngọc Phách lá Tố Tâm - tiểu thuyết (1925),
tính đến năm 1990 tái bản 24 lần; Thời thế với văn chương - tiểu luận, phê bình văn thơ (1941); Đâu là chân lý (1941);
Bên bờ sông Lô (1966);Chuyện trường Cao đẳng sư phạm (1968).
. TỐ TÂM .
Tác phẩm Tố Tâm kể về tình yêu trai gái thời hiện đại - mối tình thơ mộng nhưng bi thương của đôi trai tài gái sắc Đạm Thủy -Tố Tâm.
Tố Tâm, một thiếu nữ con nhà gia giáo, sống theo lối mới: con người có quyền sống, quyền lựa chọn hạnh phúc. Lễ giáo và lối sống hiện đại
chứa đầy mâu thuẫn, xung đột. Tố Tâm không vượt qua được. Nàng chia tay Đạm Thủy, lấy chồng theo sự xắp đặt, giao ước của bố mẹ.
Sau 36 ngày lên xe hoa, nàng qua đời do thổ huyết. Nghe lời khuyên của anh trai, Đạm Thủy quyết tâm học hành cho công danh sự nghiệp,
giữ mối tình cao thượng với Tố Tâm trong lòng.
Tố Tâm là cuốn tiểu thuyết mở đầu cho nền tiểu thuyết hiện đại Việt Nam.
Nhà xuất bản Gallimard - nổi tiếng với bộ sách “Tìm hiểu phương Đông”, chuyên dịch và giới thiệu các tác phẩm văn học nổi tiếng ở
các nước Ảrập, Ấn Độ, Trung Quốc, Nhật Bản, Việt Nam - đã ấn hành cuốn sách này với tên gọi "Một trái tim trong sáng".
Tác phẩm đã được giáo sư Michele Sullivan và Emmanuel Lê Ốc Mạch dịch sang tiếng Pháp.
Trong một bức thư gửi con
gái nhà văn Hoàng Ngọc Phách, bà *Michele Sullivan viết: "Tôi đánh giá rất cao lối văn tả cảnh dịu dàng, sự thể hiện tinh tế
những tình cảm đượm chút châm biếm".
*/ Theo Vnexpress, Michele Sullivan là một phụ nữ mang trong mình hai dòng máu
Việt và Pháp. Bà sinh ra tại Hà Nội năm 1934 và năm 11 tuổi theo gia đình về Pháp. Sau này, khi đã trở thành một giáo sư giảng dạy
tiếng Anh, bà vẫn dành nhiều thời gian nghiên cứu tiếng Việt. Chính trong thời gian nghiên cứu văn học Việt Nam, Michele được biết
đến cuốn tiểu thuyết tâm lý Tố Tâm của Hoàng Ngọc Phách.
VVM.11.11.2024.
*/ Theo Vnexpress, Michele Sullivan là một phụ nữ mang trong mình hai dòng máu Việt và Pháp. Bà sinh ra tại Hà Nội năm 1934 và năm 11 tuổi theo gia đình về Pháp. Sau này, khi đã trở thành một giáo sư giảng dạy tiếng Anh, bà vẫn dành nhiều thời gian nghiên cứu tiếng Việt. Chính trong thời gian nghiên cứu văn học Việt Nam, Michele được biết đến cuốn tiểu thuyết tâm lý Tố Tâm của Hoàng Ngọc Phách.