C hị có tên là Hoàng Thị Diễm Phúc, một cái tên đẹp đấy chứ.
Cũng như mọi người, chị cũng lấy chồng. Cả hai người đều bước chân ra chợ đời để kiếm kế sinh nhai. Họ không có công việc gì cao sang, chỉ là buôn thúng bán bưng, chỉ là xích lô bươn chải. Họ sống không nhiều suy tư, chỉ là lo sao cho cơm ăn áo mặc qua ngày. Tuy vậy, chị luôn là người phụ nữ rộng rãi khi có việc chi tiêu gì đó.
Có 4 thằng con trai, nhưng họ vẫn muốn có thêm. Chị sanh cho anh đứa con gái. Ôi đẹp quá! Nhưng anh chê con gái. Anh chẳng thèm vào thăm vợ khi chị sanh lần thứ 5 chỉ vì con anh là con gái. Anh chỉ thích con trai. Rồi đứa thứ sáu - lại con gái - cũng thế. Mà anh có lo cho đứa nào đâu. Tất cả mọi lo toan đều từ đôi vai nhỏ bé của chị. Hàng ngày, được vài cuốc xe là anh làm bạn với chai rượu đế. Căn nhà nhỏ dần sau mỗi lần đổi chỗ ở, chỉ vì đồng tiền nhỏ bé dôi ra ấy có thể giải quyết cấp thời nhu cầu của đàn con ngày một lớn. Căn nhà ấy dường như là của mình anh hay sao ấy, mà mỗi khi say xỉn là anh lại đuổi vợ lùa con đi, để chỉ còn mình anh tha hồ làm bạn với trái cóc, trái ổi cùng mấy chai rượu ngả nghiêng.
Nặng với gánh con, mệt với chợ đời. Mái nhà lại không là chỗ nương thân. Chị thường xuyên bị anh hành hạ, đến nỗi, có lần anh bị công an khu vực đưa đi “cải tạo”. Chị nhẹ phần xác, nhưng nặng phần hồn, vì dẫu sao, anh cũng là chồng, dù bà con chòm xóm vẫn bàn ra tán vào, chồng vậy thì chết mẹ nó đi cho rảnh.
Mà thật. Ít lâu sau chị cũng lãnh anh về. Rồi đâu lại hoàn đấy. Khổ đau vẫn hoàn đau khổ. Anh chẳng làm mất lòng ai trừ vợ anh. Rồi trời cũng gọi anh ra khỏi thế giới mà anh đã lâu rồi chưa hề cống hiến cho ra con người. Anh bị lao rồi chết.
Vậy là chị vừa là bố, vừa là mẹ của bầy con. Những đứa con có thể lớn xác mà trái tim còn non lắm, cái đầu còn bé lắm. Hai đứa gái út chẳng hề sống với mẹ ngày nào.Từ lâu, chúng đã quen ở nhà vú nuôi. Dĩ nhiên, mẹ nó phải lo thu xếp tiền bạc để người vú nuôi ấy có thể lo cho chúng cái ăn cái mặc. Thiếu thốn gì, chúng cũng như các anh chúng lại chạy về ngoại, nơi chú dì, cậu mợ ít nhiều cũng giúp chúng vì thương bà chị quần quật sớm hôm. Có chỗ dựa, tuy đôi khi cũng bị người trên khiển trách vì cách sống vô trách nhiệm, chúng vẫn tìm cách sống đầy đủ mà chẳng hề quan tâm đến mẹ mình đang chạy ăn từng bữa. Nhậu nhẹt dường như là cách thể hiện duy nhất của những đứa con trai. Hai đứa con gái, cứ bám nhẵng đến nhà ngoại mà xe xua, kệ cho mẹ thức khuya dậy sớm, thậm chí chẳng buồn về đến nhà xem mẹ sống chết ra sao. Một trong bốn thằng con trai lao đầu vào ma túy. Dĩ nhiên là xảy ra việc chôm chỉa, khi thì của gia đình vốn đã tư bề rách nát, khi của ai đó lơ đễnh, bỏ quên. Rồi đủ cả: cầm xe, xe của nhà và cả xe người ngoài. Lại mẹ thôi, lại khóc lóc. Xin xỏ anh em trong nhà. Chị như cái nợ mà chẳng ai nỡ dứt ra.
Rồi phải cho thằng xì ke vào chỗ đáng vào, để người ta giáo hóa: Trại cai nghiện. Cũng mẹ nó thỉnh thoảng đón xe đến thăm thằng con trời đánh. Chị mừng vì nó mập ra. Mừng rồi lôi con về, để ba bảy hai mốt ngày, mà không, chỉ nội ngày hôm sau thôi, nó đã chích choác với mấy cái thằng xanh như tàu lá. Cứ vậy, ra vào trại như cơm sáng chiều vậy. Riết rồi muốn nó vào trại phải có tiền. Mà tiền làm gì có, chỉ có thể có cho nó hút chích thôi. Nghĩa là nó ăn vào chính thịt mẹ nó. Nghĩa là nợ nần. Nghĩa là năn nỉ, van xin. Nghĩa là cô dì chú bác nó mắc nợ nó. Nó không có tai để nghe. Nó không có mồm để nói điều hơn lẽ thiệt. Nó chỉ có cái thân gầy gò, cái tay như que củi đầy những vết chích bộn tiền.
Thằng anh lớn, may thay lấy được cô vợ nghiêm trang, vì cô là nhà giáo. Nhờ vợ, nó bớt ăn xài, bớt nhậu nhẹt. Anh em nó học có là bao, nhưng may cho nó là xin được công việc tàm tạm có dư. Nhưng nó còn phải lo cho vợ con, nó còn nghĩ đến tương lai của chính gia đình nó. Nó vẫn giúp mẹ, nhưng nếu chỉ lo cho mẹ, mọi điều nào có khó khăn chi. Đàng này, còn thằng nghiện trong nhà!
Thằng thứ tư, đẹp trai nhất nhà, mới đi làm được một thời gian ngắn thì cái máy xén giấy xén mất 7 ngón tay của nó. Nó khổ, và mẹ nó khổ gấp ba, gấp bốn. Mẹ nó nuôi nó trong bệnh viện, giao việc bán hàng ngoài chợ cho thằng xì ke, dù biết rằng thế là giao trứng cho ác. Và quả vậy, hàng bán hết thì tiền cũng bay xa, xe lại cầm, lại chuộc, lại cầm, lại chuộc. Ôi!
Thằng thứ ba dài lưng tốn vải. Theo yêu cầu của nó, dì nó cho tiền để nó đi học nghề nấu ăn. Nó nấu ngon ra phết. Nhưng chẳng thèm làm vì “lương có nhiêu đâu!”. Nó chọn số đề, cá độ mà chơi. Lúc có tiền, nó tí tởn, xài như nước mà kệ mẹ mình tùm hụp ngoài chợ. Rồi nó cũng lấy vợ, con vợ cũng giống chồng chả biết làm cái gì ngoại trừ nói và chửi thề là không ai bằng. Hai đứa nó vừa có con, cũng là lúc nó khai ra hàng đống nợ nần. Vợ về nhà mẹ đẻ để bả lo. Còn nó về nhà chị, cơm cũng của chị, nhất nhất đều từ chị mà ra, từ nợ muốn tự tử mà ra. Nhìn cái lưng dài của nó ôm tô cơm ở xó nhà, thật vừa thương lại vừa giận. Thương vì thiếu sự chỉ dạy của mẹ cha. Giận vì chả biết đường mà sống. Mãi cứ như trên mây!
Rồi mẹ nó cũng đến lúc quỵ ngã: Chị đau lưng quá, nhịn đau ở nhà, rồi cuối cùng cũng phải đi bệnh viện. Lại các em giúp đỡ. Tiền vào tay chị có nghĩa là vào tay mấy thằng con trời đánh ấy. Lưng đau, chị như bà còng, mếu máo sang em ruột. Người em rể thương tình, lại dúi vào tay bà chị vợ khi thì đôi triệu để có tiền mà chữa bệnh, khi lại huy động dăm trăm của mỗi anh em khác để chị có tiền làm lại hàm răng đã lổn ngổn mỗi khi lùa chén cơm vào miệng. Ôi những chén cơm đầy nước mắt.
Mà rồi, chỉ có thằng nghiện là lại có cơ hội để thêm cái chất chết người ấy vào thân. Chị không thể làm cho mình hàm răng, cũng vẫn cứ lụ mụ cái lưng còng vì thằng trời đánh lột sạch mọi thứ chị có. Nếu không đưa, có thể nó sẽ giết chị như giết một con gà. Nó thường xuyên đòi chị phải bán nhà để chia phần cho nó. Chị nào dám khi nhìn những đứa con khác trong nước mắt. Giết thì chưa, nhưng “mày tao” thì không kể xiết, và rượt đuổi mẹ như bố ngày xưa thì như cơm bữa. Chị cứ phải lánh nạn sang mấy người em. Thằng mất 7 ngón rồi cũng xin được việc, nhưng nó lại sợ thằng anh hành hung mẹ, nên lại ở nhà. Riết rồi cũng nhậu nhẹt um xùm. Hai đứa em gái thỉnh thoảng lại về đẽo mẹ, mẹ chả có gì, lại mò sang cậu dì xin xỏ…
Mọi người trong nhà sẵn sàng giúp chị, và chỉ một mình chị thôi. Vì chẳng ai có thể đổ đầy một cái lỗ không đáy. Mà chị, chị còn có con, kể cả thằng xì ke.
Ngoài nghĩa trang kia, mộ chồng chị xiêu vẹo từ lâu. Chả có đứa con nào đến viếng. Cỏ um tùm mọc. Tình bơ vơ trả. Ảnh anh mờ nhạt trong bóng úa buổi chiều. Thỉnh thoảng có ai đó thắp cho anh nén nhang le lói.
Chị vẫn khổ đau như thế. Vẫn có người đa mang giúp chị đôi chút. Rồi thằng xì ke lại đẽo của chị như tự bao giờ. Chị biết vậy là sai, là làm cho anh chị em chúng bất mãn, là làm cho các em chị rối lòng. Nhưng cái thằng xì ke, dầu sao cũng là con chị, thằng con đáng thương nhất, sao chị đành bỏ được. Trời ơi! Sao ba má con lại đăt tên con là Diễm Phúc chứ?
