...........
- Tôi đã nói dối anh! - Bà Xoan khẽ thốt lên. Ðúng là
đêm Trung thu năm 1971 - đã ngủ lại ở Bãi Khách. Bà bắt
đầu câu chuyện của mình bằng lời thú nhận đầy ưu
tư. Ông Can không dám cắt ngang giòng tâm tư đang từ trong
lòng người phụ nữ sâu sắc, đa tình - tuôn trào.
- Nếu đêm đó anh cũng ngủ ở đây chắc đã hiểu những
gì đã xẩy ra... Tôi không rõ anh có như Phương không? Chắc
rằng không. Vì anh đã thanh thản mà sống cho đến hôm
nay. Bằng cảm nhận của người phụ nữ, tôi tin chắc
như vậy. Còn tôi và Phương - như một định mệnh, tiền
kiếp - đêm đó chúng tôi đã đến ''cho vay và đòi nợ''
nhau: Khi tôi luồn vào trong màn vừa nằm nguyên, ngay ngắn
và chợp mắt bỗng thấy một cánh tay choàng qua ngực rồi
một thân hình nóng hổi... nóng lắm - bà Xoan nhấn mạnh
- đè lên mình... Mới qua tuổi 16. Lần đầu tiên thấy
có người đàn ông đụng chạm đến người... phản xạ
là hốt hoảng định kêu... nhưng như có ma lực kìm giữ
lại, đột nhiên bàn tay của người kia bịt lấy miệng.
Giọng nói của người ấy thì thầm bên tai: Ðừng, đừng
em. Anh thật lòng yêu em mà...
Tôi dần tấn tĩnh lại gỡ bàn tay ra, khẽ đáp: Anh nói
dối. Hai chúng ta không nhìn thấy mặt, lần đầu tiên gặp
nhau trong hoàn cảnh này, lấy gì đảm bảo rằng anh yêu
em?
- Em có sờ thấy nhịp tim đập của anh không? - người
kia cầm bàn tay tôi áp vào tim anh đang đập thổn thức,
rồn rập. Ðể cho tôi cảm nhận được lời nòi của mình
- một lát anh mới tiêp: Còn anh, anh cũng thấy tim em đang
đập mạnh - anh đặt tay mình vào ngực tôi nói - Hai chúng
ta thực sự đang đến với nhau. Ðừng... đừng ngăn cản,
đừng trốn chạy. Chúng ta hãy đón nhận nhau đi, em...
Nguồn nóng trong người anh truyền sang người tôi: Mắt
hoa, đầu rừng rực... tôi không còn tự chủ được nữa,
từ miễn cưỡng, tôi đi đến tự nguyện đón nhận cái
hôn nồng cháy của người đàn ông, càm nhận được vị
ngọt ngào từ anh tuôn trào. Chúng tôi đã đi tới điểm
đỉnh của hạnh phúc...
Khi cả hai đã thoả mãn, cứ nguyên trong trạng thái giao
cảm, lại tiếp nhận làn sóng khác ào tới... rồi lại
lần khác nữa... Cả hai không mệt, không buồn ngủ mà
cứ xoắn quyện lấy nhau suốt đêm. Khi làn sóng tình ái
tạm ngưng, cả hai sờ mặt nhau. Tôi nhớ rõ anh có hàm
râu quai nón và nhất là cặp lông mày chổi xể.... Anh cũng
bằng cách ây tìm cách nhận biết tôi...
Mãi gần 4 giờ sáng, bên trên có tiếng lao xao, biết rằng
trung đội trưởng đang đi từng hầm đánh thức mọi người
trở về căn cứ. Hai chúng tôi trở dậy. Anh định tiễn
tôi trên miệng hầm, nhưng sợ đồng đội dị nghị, tôi
hôn anh lần cuối rồi hẹn: Nếu đêm mai bình yên, em sẽ
lại đến tìm anh. Em tên là Xoan, còn anh tên gì, đang ở
đơn vị nào?
Anh nói, tôi ghi tên anh vào tâm khảm rồi bảo anh nằm xuông
gỉa vờ ngủ đoạn nói thêm: Nếu đơn vị biết em thế
này... sẽ kỉ luật. Ngượng chết!
Chúng tôi khẽ cười rồi rời tay nhau trong bóng tối ở
đáy hầm...
Ðêm sau, và những đêm sau nữa, đối phương đánh phá
liên tục đoạn đường mà đơn vị tôi phụ trách. Hai
tuần sau cuộc oanh kích thưa dần rồi ngừng, tôi tìm cách
trở lại Trạm Z, hỏi thăm Tèo. Anh cho biết: Phương trở
ra Bắc nhận nhiệm vụ mới, còn bạn của anh ta tiếp tục
vào sâu hơn thay thế cho một trạm trưởng mới hi sinh.
Thế là không hi vọng gặp lại Phương. Những ngày này
tôi như người mất hồn. Vừa được hưởng hạnh phúc
chơp nhoáng rồi bặt tin. Người con gái nào chả nhớ thương
người yêu. Nhớ đến phát cuồng. Nếu lúc đó biết Phương
đích xác ở đâu, tôi có thể bỏ tất để đến với
anh.
Cuộc chiến đãu cứ tiếp tục cuốn hút, dù trong gian nguy
khốc liệt, niềm tin được gặp lại người yêu trong tôi
vẫn mãnh liệt, ray rứt, ngày đêm... Ðột nhiên một biến
cố khôn lường ập xuống: Hàng quý, đơn vị tổ chức
khám phụ khoa cho chị em. Y sĩ trưởng của trạm xá phát
hiện tôi đã có mang 3 tháng. Tin này chấn động cả tiểu
đòan TNXP. Mới hơn 16 tuổi mang hoang thai, quan niệm thời
đó: Phụ nữ trẻ tuổi mà ''chửa hoang'' thì không gì có
thể biện bác được cho hành vi ''đồi bại'' của mình.
Ðơn vị đưa ra kiểm điểm. Kiểm điểm để làm gương
răn đe những chị em khác. ''Nếu không, tất cả sẽ theo
nhau''. Ban lãnh đạo không thể làm ngơ. Việc đầu tiên
là thi hành kỉ luật thải hồi, cấp cho một giấy giới
thiệu trở ra Bắc, qua các trạm xin khẩu phần để trở
về quê quán.
Qua sự kiện của tôi, các thủ trưởng phát hiện, xác
định được nguồn gốc của''tai họa'' này đối với
phụ nữ. Thê là các biện pháp ngăn chặn được cấp tốc
thực hiện. Vào Bãi Khách, ngủ, chờ hàng đêm - chấm dưt
trước. Thay vào đó là chế độ trực, nghỉ trong các lều
bạt căng tạm ven rừng gần đường mòn, hoặc hang động.
Tôi nhận quyết định kỉ luật mà lòng dạ rối bời.
(Ngày đất nước thống nhất, gặp lại vài người bạn
trong đơn vị cũ, họ đã kể cho tôi biết: Sau sự kiện
''con Xoan'' mấy tuần, một đêm kia - khi Bãi Khách không
có ai đến ngủ đêm, hàng đoàn B 52 ném bom rải thảm.
Toàn bộ khu vực rộng mấy cây số vuông bị
bom B52 cày xới lật tung. Dù bí mật
đến đâu, mỗi ngày một lần chụp
ảnh đem về phân tích - Bộ tư lệnh không quân chiến lược
Hoa kì cũng có tài liệu về những khu vực có hiện tượng
trú ngụ của bộ đội đối phương... Chúng khăc phục
tình trạng nàỳ bằng cách cho máy bay B.52 hủy diệt!
Chị em trong đội TNXP của tôi
đã cùng nhau thắp hương cúng sống tôi, cầu nguyện cho
''ân nhân'' may mắn trên đường ra Bắc. Họ cho rằng
tôi nhận kỉ luật để cứu sống hàng chục chị em mà
nếu cứ tiếp tục vào ngủ
đêm, chờ ở Bãi Khách - sẽ không tránh khỏi tử vong của
trận bom B52 này).
...
Tuy đơn vị có vài ba người phê phán, ghép tội, đòi tôi
phải phá thai, nhưng đa số tỏ ra thông cảm. Mấy đứa
bạn cùng tuổi, cùng học cấp 3, đi cùng đợt - rât thương
tôi. Con Mỹ, con Diệp và các bạn cùng trang lứa khác xúm
vào an ủi - Ðây là điều không may cho mày, nhưng mà lại
có cái may khac: Sắp được làm mẹ. Thử hòi có người
phụ nữ nào lại không ước được làm mẹ. Xoan ơi! so
với chúng tao, mày may mắn hơn nhiều...
- Tuyệt đối không được nghĩ quẩn. Phải bằng mọi cách
sinh đứa bé. Mai ngày yên bình, nó - ngoài là nguồn hi vọng,
tương lai của mày - anh Phương về, gia đình mày sẽ đoàn
tụ...
- Nhưng Xoan phải trở ra Bắc. Ðường xa diệu vợi, lại
còn bệnh tật, rủi ro bất trăc trên đường, làm sao đây?
- Có cách này chúng ta thử bàn xem: Nghe noi trên phía thượng
nguồn suối Mơ - con suối mà chúng ta hay đi ven bờ hái
qủa Mơ, quả Ðào ấy - có mây cái hang. Hiện có hơn chục
người cũng trong hoàn cảnh như Xoan, rủ nhau đến trú ngụ,
sinh con, nuôi con. Trong đoàn đó rất may có một nữ Y sĩ
cũng mang bầu và dạt đến đây trước tiên. Sau đó các
bà mẹ khác nghe tìm đến và nơi ấy trở thành Suôi - Mẹ
- Con... Xoan đừng ra Bắc nữa. Hãy đến đây tá túc. Từ
đây xuống đường mòn xa, không phải là khu vực máy bay
dòm ngó. Nhất định sẽ an toàn.
- Thế còn ăn uống? Thuốc men khi ốm đau, sinh nở?
- Tất nhiên khó khăn. Chúng mình gom góp thuốc men lại cũng
đũ cho Xoan trụ được ít nhất 3 tháng. Nhưng ở Suối
- Mẹ - Con, hiện có hơn chục bà mẹ đang sống. Nhất định
họ có bí quyết nào đó mà chúng mình ở xa không biết.
Lúc này không còn gì để chọn lựa. Xoan hãy cư đến đó
rồi sẽ tính. Ði bước nào hay bước ấy, miễn là giữ
được mạng mình, mạng con. Rừng sẽ nuôi Xoan...
Tôi được các chị cho một khẩu sung ngắn, mấy băng đạn,
các trang bị cần thiết dùng cho trên đường đi - lèn chặt
trong chiếc ba lô con cóc. Sáng hôm sau mấy chị em lén đi
tiễn. Cô gái 17 tuổi mang bụng chửa con so, băng rừng lội
suối, trèo đèo - không đơn giản. Cũng may đã từng được
rèn luyện trong môi trường ác liệt và điều chính đang
tuổi ''Bẻ gẫy sừng trâu''- 5 ngày sau tôi đến được
''làng'' Suối - Mẹ- Con. Các bà mẹ trẻ cùng những đứa
con do trời phật - ban tặng - đón tôi trong tình thương
yêu vô bờ...
Tất cả mọi lo lắng của chị em ở đơn vị cũ đều
trở nên thừa.
Trong một hang chủ (tất cả có 6 hang) - chât chứa đầy
lương thực, thuốc men - kể cả hơn chục khẩu súng và
mấy hòm đạn... Nhìn thấy kho hàng tôi vô cùng ngạc nhiên.
Ngay như kho của đội hơn trăm TNXP cũng không có nhiều
đồ, hàng như vậy. Tôi hỏi - ''Thủ trưởng'', ''Bác sĩ
quân Y'' - nghĩa là chi kiêm tất - chị Thủy giải thích:
Con suối này bắt nguồn từ sông N, chảy từ Lào sang. Ðể
tiếp tế cho chiến trường, ngoài vận chuyển bằng ô tô
theo tuyến đường mòn 559. Lợi dụng hướng giòng chảy
Tây- Ðông - ra Biển, người ta mở một đường giao thông
vận chuyển hàng cho các đơn vị ở tiền phương phục
vụ kịp thời cho chiến đãu.Từ biên giới Việt - Lào
xuống đông Trường Sơn rất gần so với đi từ Bắc vào.
Nhưng núi cao, rừng sâu, vực thẳm, không có đường đi
- dù là đường mòn. Với mục đích Tất cả cho Tiền Tuyến,
những người có trách nhiệm cung ứng tài vật cho chiến
trường đã vạch được phương án vận chuyển táo bạo:
Ðóng gói hàng vào những chiếc bao Ni lon được chế tạo
đặc biệt, hai bên kèm theo hai bao rỗng làm vai trò của
chiếc phao, rồi thả trôi xuôi giòng - Sông, Suối - chảy
ra biển.
Phía dưới được thông báo, hàng ngày các đơn vị ra ven
bờ thường trực vớt. đủ cho mình dùng, còn lại cư để
cho bao tiếp tục trôi, hạ lưu giòng chảy tiếp tục vơt,
tập kết rồi chở đi bằng ô tô cho các trạm nối tiếp
ở phía trong. Tuy nhiên làm như vậy, 10 phần mất 6, 7 nhưng
vẫn còn thu được vài ba phần giúp thêm cho các đơn vị
đang ùn ùn tiến vào chiến trường... đường 559 đêm ngày
bị các loại máy bay đánh phá - ùn tắc - không cung ứng
đủ!
Làng Suối - Mẹ - Con được ăn theo: Nhờ có sô lương thực,
thuốc men vớt được, hơn chục bà mẹ trẻ cùng đàn con
sống qua được giai đoạn cực kì khó khăn. Tôi được
các chị chăm sóc tận tình, đùm bọc cho tới ngày sinh
con. Hôm sinh chắu, tất cả chị em trong ''làng'' xúm quanh,
vừa an ủi động viên, vừa để học chị Thủy ''đỡ
đẻ''. Thằng Bé ra đời khóc oang oang. Chẳng có cân bàn,
một chị nào đó đặt chắu trong vuông vải, buộc lại
rồi dùng cân''Móc hàm'' - cân. Nó được 2,8 kí lô. Ðứa
trẻ con so như vậy là rất tốt. Chị Thủy bảo: Thằng
bé rất khoẻ... cứ nghe tiếng nó khóc thì biết. Xem đôi
tai, vầng trán - này!
- Phải đặt tên cho nó chứ - một chị bảo.
Dù đang còn mệt tôi vẩn cố gượng nhưng không nói lên
lời. Một chị khác tiếp: Mẹ Xoan... thôi, đặt cho nó
là Mít. Thằng Mít. Xoan với Mít là 2 cây gắn bó với đồng
quê ta, một cây dựng nhà, một cây cho qủa...
- Nghe nó thế nào ấy. Quê... quê một cục...
- Quê? Thế cô sinh ra ở đâu? Cô không biết à? Qủa Mit
là thứ qủa hương thơm nhất trong các qủa, được mệnh
danh là vua của cây trái Việt Nam. Bên ngoài, da xù xì thể
hiện sự cưng rắn gai góc để chống chọi với đời.
Trong ruột vàng, thơm, hấp dẫn người ăn bởi vị ngọt.
Ðiều này mới thật quan trọng: Gỗ Mít chỉ dùng để
tạc tượng. Tạc tượng để thờ trong các Chùa, Ðền,
đó là một vinh hạnh cho nó - Chị dứt lời, nhìn cô vừa
nêu ý kiến phản bác - bằng cái nhìn nghiêm khắc.
Cô kia tủm tỉm cười, im lặng tiếp nhận phê bình của
chị ''cử nhân văn chương''...
Một chị reo lên: Thế thì Mít... Mít... cu Mít nhưng không
Mít. Mọi người cười tán thưởng. Ngày ra đời của thằng
Mít đã mang đến cho các mẹ, các anh chị nó niềm vui.
Tôi sống ở làng Suối - Me - Con cho tới khi nước nhà thống
nhất.
Trong chiến tranh khốc liệt, mọi người không có thời
gian nghĩ ngợi nhiều. Nhưng khi sắp phải trở về quê hương,
gặp lại người thân, trong lòng tôi xáo trộn niềm vui
pha nỗi buồn. Quê hương tôi còn nặng nề phong tục cổ
hủ. Lúc bé đã nhìn thấy các cô, các chị không may chửa
hoang ''lòng thòng'', ''quan hệ bất chính'' bị lên án, ghét
bỏ như thế nào... bây giờ đến lượt mình... nhưng nghĩ
đến cha mẹ, anh em... nghĩ đến còn sống trở về với
đứa con khoẻ mạnh thông minh - tôi gạt bỏ tất cả, cùng
các chị lên đường.
Chìếc hang chứa đầy hàng được Chị Thủy gọi ông trưởng
bản ra bàn giao. Bà con dân tộc bây giờ mới biết địa
phương mình có một làng gồm toàn đàn bà trẻ con. Ông
trưởng bản thuê mượn cho các chị 2 xe tải, chở người
và đồ dùng về tận Quảng Bình. Chị Thủy vốn tháo vát,
mang theo được một số hàng toàn thuốc tân dược - mà
thời đó rất qúy, hiếm. Chị quy đổi thành tiền, thuê
một xe khách từ Quảng Bình đưa mọi người về tận các
tỉnh lị của các điạ phương.
Khi chia tay, chị không quên ghi lại địa chỉ của mình
và các em. Người chị thân yêu đã chăm sóc các em, các
chắu tận tình chu đáo. Nếu không có chị không hiểu mười
mấy bà mẹ với đám con cái kia sẽ ra sao? Tất cả mọi
người đều nhất loạt đồng tình: Về địa phương làm
khai sinh cho bọn trẻ, lấy họ của Mẹ đẻ, ghép với
họ của Mẹ Thủy- mẹ nuôi, thành họ của chúng để kỉ
niệm những ngày chúng sống trong sự đùm bọc thương yêu
của mẹ nuôi. Thằng Mít mang họ Trần của tôi, kèm họ
Hoàng của mẹ Thủy - thành Trần Hoàng Mít.
Về đến làng vào buổi sáng một ngày cuối hè năm 1975.
Bố mẹ, các em vui mừng khôn tả. Mọi người đón tiếp
tôi hoàn toàn khác những gì suy nghĩ trươc khi về. Dường
như sau cuộc chiến tranh tàn khôc, bà con thấy thương nhau
hơn, bỏ qua cho nhau những điều mà thời bình - trước
chiến tranh - thường xét net...
Mít được ông bà Ngoại, bác, các cậu, các dì thương
yêu chăm sóc qúa cả chu đáo.
Tôi hầu như không phải bận tâm chuyện nuôi con, tập trung
đi tìm Phương. Tìm ở đâu? Chỉ với cái địa chỉ sơ
sài này... Anh trai tôi có kinh nghiệm lại làm việc ở ngay
chính cái ngành quản lí nhân lực - hết sức giúp đỡ.
Sau một hồi tìm kiếm, mọi cửa tôi qua đều chỉ nhận
được câu trả lời: Không có hồ sơ về người này!
Ðã có lúc thất vọng. Nhưng trong tận đáy sâu tâm hồn,
tôi vẫn tin Phương còn sống. Không lúc nào tôi nguôi ý
chí tìm lại anh. Nhiều đêm mơ thấy một người đàn ông
to, cao ''Râu Hùm, Hàm Én, Mày Ngài'' thì thầm bên
tai gọi. Giọng nói rất giống Phương trong đêm rằm tháng
8 năm xưa. Tỉnh dậy trằn trọc không thể ngủ tiếp. Hình
như anh đang ở một nơi nào đó cùng mơ về tôi... và chúng
tôi đã gặp nhau. Quyết tâm tìm, chờ Phương cứ tăng lên.
Ông anh trai đang làm việc ở Ty Lao Ðộng tỉnh, dàn xếp
cho tôi vào làm văn thư ở phòng Hành Chí Quản Tri. Hai năm
sau cho đi học Ðại học Kinh tế - Kế hoạch. 5 năm sau
nữa, ra trường tôi lại về với công việc ở đơn vị
cũ. Nỗi trăn trở cứ dai dẳng. Nhiều người thấy tôi
đơn lẻ, tìm đến, nhưng tôi hoàn toàn không rung cảm...
Phương đã như một phần cơ thể của tôi, không thể nào
dứt ra được...
Mít lớn dần rồi trưởng thành.
Nhiều lần chắu thắc mắc, hỏi, tôi cứ chần chừ nói
nước đôi... lần cuối cùng đành phải nói dối con rằng
bố đã mất trong chiến tranh khi con chưa sinh. Tôi cũng có
lúc chao đảo, nhưng rồi ngay sau đó như có ai mách bảo
- lại quay về với suy nghĩ ban đầu: Chờ đợi.
Năm Mít 18 tuổi, Bác nó thu xếp cho chắu đi hợp Tác Lao
Ðộng đến Ðức đợt vét trước khi hai nước Ðức hợp
nhất. Mít lấy vợ, sinh con... một thế hệ mơi lại bắt
đầu...
Và hôm nay qua anh, mới biết Phương có thể chưa chết.
Vậy thì Phương, anh đang ở đâu? Anh có biết, em và con
nhớ thương anh nhường nào không - bà Xoan hỏi, giọng đầy
nước mắt!
- Qủa thật tôi không thể trả lời chị. Có điều này
thì tôi biết: Cách đây đã 3 năm, một người quen - trước
cùng làm việc trong đội lao động với Phương ở Tiệp
- nói rằng gặp Phương ở Hội chợ Hannover - Exsport 2000.
Nhưng thất lạc nhau đã lâu. Xin hứa với chị sẽ nhờ
bạn bè tiếp tục tìm rồi thông tin cho chị ngay.
- Ðó là ước nguyện duy nhất, cuối cùng của tôi. Tha
thiết mong anh giúp!
Ðã quá khuya, hai người đành chia tay nhau. Tiễn ông Can
ra cửa, bà Xoan nắm tay ông ân cần: Hơn 30 năm rồi, kể
từ ngày tôi hăm hở ra đi, vào chiến trường. Hôm nay tôi
lại có cảm giac như năm ấy... Tôi tin rằng cuối cùng
thì sẽ gặp lại Phương.
Ông Can đáp lại với thái độ thông cảm đồng tình, quả
quyết: Ngay ngày mai sẽ bắt đầu cuộc tìm kiếm. Trước
hết xin hỏi chị: Có nên cho Mít biết để thằng bé cùng
vào cuộc không?
- Ðừng! Không nên. Nếu quả thật tìm ra, Mít biết người
bố kia... nó sẽ có phản ứng gì? Chúng ta hãy cứ lặng
lẽ tìm, khi thấy Phương sẽ tính...
Sáng hôm sau ông Can gọi điện hỏi thăm người bạn, hi
vọng ông này sẽ cho biêt địa chỉ của người đã nhìn
thấy Phương ở Exsport 2000. Người kia cho biết cũng nghe
ông B nói lại, rồi cho sô điện thoại. Ông Can tức tôc
gọi điện hỏi. Ông B lại bảo do ông C ở Frankfurt/Oder
- gặp Phương... và cho số điện thoại của ông ta. Khi
gọi, sô này đã thay. Ông Can đành mầy mò, dò hỏi hết
đầu mối này đến đầu mới khác... cuối cùng cũng gặp
được một người có quan hệ làm ăn với Phương, ông
kia cho biết: Cách đây 3 năm, Phương là chủ một nhà hàng
Châu Á ở làng G... nằm sát gần biên giới Thụy sĩ. Bây
giờ không rõ!
Với sự thông cảm sâu xa với hai người bạn, cũng không
còn cách nào hơn, ông Can đành đáp tầu đến tận ngôi
làng kia với hi vọng tìm được người bạn đã gần 30
năm mất liên lạc.
Làng G - nằm hơi hẻo lánh. Từ ga xe lửa vào đó phải
đi xe Bus hoặc Taxi. Ông Can đến trạm cảnh sát khu vực
trình bầy li do tìm ngưòi thân, thất lạc. Người cảnh
sát sau khi xem xong giấy tờ tùy thân của khách, mở máy
điện toán, vài phút sau viết vào mảnh giấy đưa cho ông
Can, bảo: Ông Nguyen (họ của Phương) ở địa chỉ này...
mừng vui tột độ, ông Phương di Taxi vào ngay. Nửa giờ
sau xe đỗ trươc cửa một Asia Restaurant. Ông xuống xe, thận
trọng tiến vào. Cô phục vụ tiếp khách ân cần, hỏi
bằng tiếng Ðưc: Ngài muốn đặt chỗ phải không? có mấy
người?
- Tôi cần gặp ông Phương, cô làm ơn báo cho ông ấy biết
có bạn tới thăm . Cô phục vụ tươi cười tiếp lời:
Thế mà chắu tưởng chú là người Tàu hay người Thái.
Chú Phương có chút việc ra ngoài, ít phút nữa mới quay
về. Xin chú ngồi chờ. Chú cần ăn uống gì cháu phục
vụ.
- Cám ơn cô! Cho tôi ấm trà. Cô phục vụ bưng ra, ông nhấp
từng ngụm... từng ngụm nhỏ... Chợt cô kia reo lên: Ông
chủ chắu đã về.
Ông Can ngẩng lên: Một ông gìa còng lưng, gầy gò, râu
tóc bạc phơ - từ ngoài, bước những bươc chậm chạp
- tiến vào. Cô phục vụ tiến tới nói với chủ: Thưa
chú! Chú kia đến tìm, nói là bạn cũ của chú.
Phương theo hướng tay chỉ của cô nhân viên nhanh bước
đi tới.
Can đứng lên.
Hai người nhìn nhau, im lặng.
Trước mắt ông Can: Một người lạ hoăc. Ông nhìn lướt
nhanh người đàn ông - từ chân lên mặt - nhận ra: Thân
hình người này không có chút gì giống Phương của hơn
30 năm trước ngoài bộ râu quai nón và cặp lông mày chổi
xể. Ðể người đàn ông kia đỡ lúng túng, ông Can chủ
động hỏi: Xin lỗi. Có phải ông là Nguyễn Bình Phương
không? Phương ''lãng tử''?
- Chính tôi! Ông là ai?
- Phương! Không nhận ra tôi sao? Can đây. Can ''Rượu'' ấy!
- Trời ơi! Cậu đấy à? Chỉ thốt lên được như vậy,
Phương lao vào ôm lấy Can rồi hai giòng nước mắt trào
ra. Can cũng xúc động không kém. Cô phục vụ tròn mắt
tiến lại. Khẽ nhắc: Mời hai chú vào phòng bên. Cháu sẽ
mang các thư vào ngay.
Hai người khóac tay nhau đi vào căn phòng nhỏ hẹp, trên
bàn - bên cạnh giàn máy vi tính - la liệt giấy tờ. Cô
phục vụ bưng vào khay đồ nhắm và chai rượu Remi Martin,
dọn bàn. Phương rót ra li, đưa cho bạn. Cả hai cụng, tợp...
Sau mấy phút im lặng, tiếp tục tợp hớp nữa rồi ông
Can mới chậm rãi, hỏi: Cậu sang đây từ bao giờ. Vợ
con ra sao?
- Mình sang từ 1992. Mãi năm 1995 mới được quyền cư trú.
Hiện mấy cô vợ trươc cùng lũ con vẩn sống với nhau:
Cô An ở Việt Nam với 2 đứa con gái đã có gia đình riêng.
Cô Sokolova ở Praha cùng sống với thằng Vladimir Nguyen, 19
tuổi - vừa vào Ðại học. Năm 1995 mình lại sống với
người đàn bà Việt thứ 3 này, sinh được 2 cháu trai -
6 và 8 tuổi. Phương trả lời với thái độ tỉnh khô,
bình dị, cứ như ông giống mọi người bố trên đời
- chỉ có một người vợ... rất thương vợ thương con...
- Ðời sống của cậu ra sao? - Can linh cảm thấy Phương
mệt mỏi, không vui.
- Cám ơn cậu quan tâm. Vẫn nhì nhằng nhưng tinh thần thì
nặng nề. Có thể mình phải trả gía cho bệnh lãng tử,
đa mang nhưng không chịu đèo bòng. Hơn 60 tuổi rồi, lại
trở nên không vợ, không con mặc dầu có tới 3 vợ 5 con
và không thể đếm xuể tình nhân. Phương dừng lại trầm
ngâm... lát sau mới tiếp - Cái chính, tơ buồn đến nẫu
ruột, đên chết mòn vì cuộc sống này. Không kịp thở.
Cứ ngày này qua ngày khác, năm này qua năm khác tất bật,
hối hả... mà tiền vẫn chẳng dư dả là bao. Số mệnh
buộc chặt tớ vào guồng máy của ''nó''...
Hai người tiếp tục uống. Lâu ngày gặp lại, họ hỏi
chuyện nhau, những chuyện bâng quơ, xa vời, chuyện ở Tiệp,
ở Ðưc... chuyện làm ăn khó khăn... Khi cả hai đã đi hết
gìa nửa chai 3/4 lít, Can mới nhẹ nhàng lái Phương sang
hướng mà ông quan tâm: Này, cậu có còn nhớ cái đêm Rằm
trung thu năm 1971 ấy không?
- Nhớ chứ... Hê... hê... Trong đời, tớ nhớ nhất đêm
đó. Một cô gái trẻ trung, hấp dẫn, mãnh liệt và trinh
tiết... Chắc rằng cô ấy xinh đẹp lắm. Tiếc là trong
đêm tối, dưới đáy hầm, tớ không nhìn thấy mặt nàng...
ôi chao! Chiến tranh! Kỉ niệm của chiến tranh mới khó
quên làm sao - Phương buồn rầu lặp lại hai từ chiến
tranh như thèm khát li rượu đắt tiền đã lậu không được
nhấp giọng, như lời than tiếc, nhớ vật qúy đã đánh
mât...
Lát sau trở lại tư lự... nâng li tợp hết - khà!
- Thế sao sau chiến tranh cậu lại không đi tìm nàng?
- Sao lại không đi tìm? Ngay sau khi kí hiệp định đình
chiến 2 tuần, tớ trình bầỳ với thủ trưởng xin nghỉ
phép. Thủ trưởng thông cảm cho đi. Tớ bổ đên đơn vị
của nàng, hỏi... Toàn người mới, chẳng ai biết cô Xoan
là ai. Tớ lại đi đơn vị khác tìm... cứ đi và tìm...
cuối cùng thì tuyệt vọng trở về. Gặp dịp, đơn vị
cho chuyển ngành, mình xin đi học. Chính chúng mình gặp
nhau ở trường Ðại học ngoại ngữ ấy - là cuộc gặp
mặt cách đây đã gần 30 năm. Tớ đi Tiệp học ngành Ðiện
công nghiệp, xong, về Quảng Ninh công tác. Năm 1987 Cục
Hợp Tác Quốc Tế tuyển người đi làm đội trường, tớ
đầu quân và lên đường. Năm 1990 Ðội quân Hợp Tác Lao
Ðộng giải thể, mình đi sang Ðưc - ''vật vờ chó ồm''-
mãi đến tháng 6 năm 1995, gặp mẹ lũ trẻ, bọn mình cưới
nhau và sống cho đến tháng 6 năm ngoái lại chia tay. Phương
nói một lèo không nghỉ. Dường như ông ta gặp bạn muốn
dốc bầu tam sự.
Ông Can nghĩ tơi bà Xoan, càng thêm thương những người
bạn gìa. Câu trả lời cho Xoan đã có, nhưng rồi lại tư
lự, tự hỏi: Liệu có nên nói cho Phương biết chuyện
về Xoan và thằng Mít trong lúc này không? Muốn suy nghĩ
cho thật cặn kẽ, ông vờ im lặng uống... Chợt có tiếng
gõ cửa, Phương ngẩng lên nói - Cứ vào. Cô gái phục vụ
vào thông báo: Ông chủ mua nhà hàng đã tới trao đổi việc
bàn giao.
- Chắu tiếp ông ấy thay chú, nói với ông ấy 15 phút nữa
chú sẽ ra. Ông Phương trở lại phong thái bình thường
bảo bạn: Bây giờ mình phải giải quyết việc, mơi cậu
lên phòng tôi trên gác nghỉ tạm, 6 giờ chiều tôi về,
anh em mình còn nhiều chuyện để nói.
Ông Can đã có quyết định trong đầu. Thấy bạn nói vậy,
bảo: Cậu hãy giải quyết công việc đi. Tôi có chuyện
rất quan trọng muốn nói cho cậu biết nhưng không thể
nói ở đây, xong việc có thể đến Leipzig với tôi được
không?
- Chuyện gì? Sao không nói ngay tại đây mà phải đến tận
Leipzig?
- Ðây là câu chuyện dài, cậu đang bận việc. Không thể
nói qua loa được Nếu cậu muốn biết tỉ mỉ thì phải
đến chỗ tôi, nhân tiện thăm mình một thể. Gần 30 năm
chúng ta xa nhau rồi còn gì.
- Thôi được! Rất may vào đúng dịp tôi vừa bán nhà hàng
này. Cũng muốn nghỉ xả hơi. Có thể rong ruổi đây đó
cho khuây khỏa sau gần chục năm bị bó cẳng - cũng tốt.
- Bao giờ có thể lên đường?
- Tuần sau, xong việc tôi sẽ tơi. Phải bàn giao chi tiết,
thanh toán, nhận tiền rồi mới đi được. Ông Can gật
đầu tán thành, đứng dậy, bảo: Thôi, gặp nhau rồi là
thỏa mãn. Bây giờ cậu phải đi tiếp khách, tôi về chờ
ở nhà. Xong việc câu đến tôi ngay.
Phương đồng ý. Hai người trao cho nhau danh thiếp, bắt
tay từ biệt. Ngay ngoài cửa là bến Taxi, Ông Can hối hả
lên xe để ra kịp chuyến ICE từ Thụy sĩ sang Ðức, ghé
đón khách ở Ga.
...
Về đến nhà ông tức tốc gọi điện cho bà Xoan bảo sang
ngay. Tớp điện thoại, ông tư lự giây lát rồi bắt tay
vạch kế hoạch cho cuộc gặp mặt của 2 bạn... Bà Xoan
tới, ông Can thận trọng nói: Vẫn chưa tìm được tung
tích của Phương, nhưng gặp được một người biết rõ
về anh ấy. Tuần tới anh bạn kia tới đây, hỏi chuyện
chắc sẽ tìm ra Phương.
Bà Xoan rất vui trong tâm trạng chờ đợi.
Hơn tuần sau, đúng hẹn, Phương tới. Ði một thôi đường
dài, ông Phương tỏ ra mệt mỏi. Tắm táp xong, thấy tỉnh
táo, hai người ngồi vào bàn uống chén trà nóng. Ðúng
lúc bà Xoan đi vào. Bà xuất hiện ở khung cửa, đang đi,
nhìn thây Phương, đột ngột dừng lại. Hai mắt như phóng
ra hai luồng sáng, nhìn ông Phương như thôi miên... rồi
đột ngột thét lên: Anh Phương!
Ông Phương tợp ngụm chè nóng chưa kịp nuốt, nghe tiêng
thét của bà Xoan, như bị điện giật nuốt vôi, xửng sốt
nhìn người đàn bà đang đứng xững trước mặt. Ông chuyển
từ ngạc nhiên sang lúng túng... buột miệng: Bà... bà là
ai? Chẳng lẽ là... là... Xoan chăng?
- Em đây! Anh Phương! Xoan đây!
Cả hai cùng lao tới, ôm chầm lấy nhau...
Ông Phương áp hai bàn tay vào khuôn mặt của người đàn
bà, khẽ cất tiếng hỏi: Em có thật đúng là Xoan không?
Bà Xoan thất sắc nhìn vào mắt ông Phương đọan nhăm mắt,
vươn hai bàn tay áp vào mang tai, từ từ vuốt hàm râu...
khi xuống tới cằm, buông ra, lại áp hai bàn tay vào cặp
lông mày, rồi bật ra câu hỏi, giọng như trong mơ: Còn
anh, có phải thật đây là Phương của em không?
Ông Phương nức nở: Ôi em! Anh Phương đây! Anh đã tìm
em suốt gần cả cuộc đời. Ðúng Xoan đây rồi. Xoan của
anh... Xoan... em ơi - Tiếng gọi của Phương như từ trong
lồng ngực bị nén lại...
Bà Xoan lảo đảo rũ người...
Ông Phương cúi xuống nâng, dìu lên, hôn tơi tấp vào mặt
rồi áp bộ mặt đầm đìa nước mắt của bà lên khuôn
mặt râu ria xồm xoàm của mình - lặp đi lặp lại - Em
Xoan... Em Xoan... Ðúng rồi - em yêu của tôi đây rồi!
Ông Can cùng vợ lặng đi trươc sự trùng phùng của hai
bạn gìa...
