T rong đời tôi , thú thiêt năm nay sáu mươi tám tuổi rồi , đầu óc khi nhớ khi quên , chuyện cần thì quên , mà chuyện đâu đâu thì lại nhớ , mà câu chuyện “ Con Kéc “ thì lại nhớ mãi , quay đi thì con Kéc ? quay lại thì con Kéc , chuyện là vầy , năm 1954 chia đôi đất nước , bố tôi là lính Quốc Gia được theo cụ Ngô vào miền Nam , nhưng đơn vị Quân Đội cuả bố tôi có nhiệm vụ tiếp thu miền Trung [ tức là tỉnh Nam, Ngãi ,Bình,Phú ] noí sơ qua chút đỉnh , điạ điểm thứ nhì mà đơn vị cuả bố tôi và gia đình chúng tôi dừng chân là Dốc Sỏi , đây là địa điểm biên giơí cuả hai tỉnh Quảng Nam và tỉnh Quảng Ngãi , nhưng Dốc Soỉ thuộc về tỉnh Quảng Ngãi , đi vào phiá Nam là Nứớc Mặn rồi Châu Ổ[ quận Bình Sơn , ] đi ngược ra phiá Bắc là An Tân [ sau này là Chu Lai] về phiá Đông là dẫy nuí Trường Sơn và về phiá tây 3 km là Xã chài Thái Bình có một tráí nuí nhô ra biển [ bây giờ là Dung Quất ] .
Dốc Sỏi ở ngay quốc lộ một , có một cái đồi cát , cao khoảng 50 m , đường kính cỡ 1 km là cao , ngăn cát từ phiá biển thổi vào , trên này có mọc lai rai một ít cây ký ninh mầu vàng dùng làm thuốc sốt rét , có gà rừng , có sóc ….năm đó tôi 14 tuổi , nếu chỉ có thế thôi ? thì cũng chả có gì để mà noí , hồi đó quân đội mượn nhà dân làm trụ sở đơn vị , và gia đình quân nhân thì sống chung vơí nhà dân , cái nhà lớn nhất trong xã được mượn làm điạ điểm văn phòng Đại Đội, bố tôi là cấp hạ sĩ quan , trong bữa cơm ông noí :
-Trong nhà đó có nuôi một con chim Kéc , con này khôn lắm, nghe ông chủ nhà noí là hồi trước ngày nào nó cũng hô “ Hồ Chủ Tịch muôn năm “ nhưng từ ngày chia đôi đất nước tới giờ thì nó câm luôn ? tôi có dặn nó mày mà hô như vậy nữa thì tao vặn cổ chết ngay tức thời , và như thương tiếc “ Vật Tài “có nghiã là con vật có tài , ông Trung Uý Đại Đội Truởng sau này làm Quận Trửởng bèn xin con Kéc về nuôi , ngay sau đó thì tự dưng hàng ngày con két thét lên “ Ngô Đình Diệm muôn năm “ và sau đó thì nó đựợc mang biếu cho Cậu Cẩn , đến con vật mà cũng ham sanh uý tử , thức thời , cũng biết đổi chiều đổi gịong , ông Trung Uý thì tôi không nghe noí tới nưã , sau đó thì gia đình chúng tôi thuyên chuyển vào Bình Sơn rồi Ba Gia ……năm 1958 tôi học đệ tứ ở trường trung học Trần Quốc Tuấn , thì có nghe thiên hạ bàn chung chung , là dinh cuả cậu Cẩn ở Phủ Cam Huế có một con Kéc khôn lắm , noí tiếng ngươì rất là sõi , cái câu đầu mỏ nó là “ Ngô đình Diệm muôn năm “ nó được nuôi ở trong lồng tre và treo vào quãng giưã từ cái hồ vào đến nhà , thường thì các cấp lớn tổng bộ trưởng ,tướng lãnh , nhân sĩ ở Sài Gòn ra muốn yết kiến Cậu Cẩn thường là phải ngôì chờ ngoài hồ cho mát , rồi Cậu cho mơì riêng từng ngừơì vào , con Kéc có nhiệm vụ noí “ ồn quá , im đi , không tau méc cậu “ tức là con Kéc chỉ có noí đi , noí lại có bấy nhiêu lời thôi ? và công danh sự nghiệp cuả con Kéc như vậy là lên tuyệt đỉnh như diều gặp gió , còn hai chủ nhân cũ cuả nó thì bây giờ hoàn cảnh mới không còn ai nhắc nhở chi tơí nưã ?
Đảo chánh ngày 1 tháng 11 năm 1963 , thì con Kéc thông minh khôn ngoan này bị bỏ bê , bỏ quên một thời gian ngắn , sau đó thì được thuyên chuyển vào Sở Thú Thị Nghè Sài Gòn , nó được nhốt riêng nhưng để gần mấy lồng con két lông đỏ Nam Mỹ , chim Ó Già gần chuồng Cọp , gấu ……Bây giờ thì con Kéc rất trầm ngâm ưu tư rất là ít noí , tuyệt đối không bao giờ noí vu vơ , vớ vẩn , noí theo thoí quen , lâu lắm có vài cụ già , dưới miền Tây , khăn đóng áo dài , cẩn trọng lắm , đến chơi , đến thăm , cho con Kéc ăn , đậu xanh ,đậu phọng , bắp …..hai tay nắm vào song sắt của chuồng chim rồi trân trọng hỏi con Kéc :
-Cậu Cẩn đâu rồi ?
Con Kéc vội vàng thét lên :
-Cậu Cẩn Chí Ghoà ?
Mấy cụ ngươì thì sụt sịt đứng khóc , kẻ lau nước mắt , đứng lần khân chơi vơí con Kéc một buổi rồi về lại dươí quê ? chuyện theo thời gian chìm vào quên lãng , tính từ năm 1954 đến 1975 thời gian là hai mươi mốt năm ? bao nhiêu là chuyện thăng trầm , biết bao nhiêu là chuyện đổi thay ? biết bao nhiêu là biến cố ?
Con Kéc chắc cũng qua đời , nếu mặc may nó còn sống có khi bây giờ nó lại gầm lên “ Hồ Chủ Tịch muôn năm” cũng chưa biết chừng ?