CHUYỆN CŨ VIẾT LẠI

Vì tằm tôi phải chạy dâu
Vì chồng tôi phải dầu hao bấc gầy
Chồng tôi thi đỗ khoa này
Bõ công đèn sách từ ngày lấy tôi
Kẻo không rồi chúng bạn cười
Rằng tôi nhan sắc cho người say xưa
Tôi hằng khuyên sớm khuyên trưa
Anh chưa thi đỗ thì chưa động phòng … (*)

Sau khúc ngâm, nàng thấy lòng mình nhẹ nhõm . Đôi má bỗng hồng lên, râm ran, bỏng rát … Nàng đang sống lại thời trinh nữ say mê trong những đêm hội làng theo các đàn chị đàn anh đi hát ví giao duyên và, dường như nàng vừa bước qua sự ràng buộc trong lẽ cương thường bằng một nhịp cầu căng ra từ dải yếm đào . Nơi trú ngự một trái tim đa cảm, đa tình làm thổn thức, rừng rực khuôn ngực thanh tân .

Lưu Bình nghe giọng ngâm của nàng bỗng ngước trông lên song cửa sáng đèn . Thoáng một bóng hồng . Chàng bỗng thấy trong lòng phấn chấn . Học hành, thi cử, đỗ đạt, trật hỏng vốn là chuyện nghìn xưa . Người quân tử cốt ở trong trí lớn . Đua chen vào chốn quan trường há không phải là đức rộng tài cao (?) . Sự nghiệp của chàng còn đang dang dở, màng chi chuyện trăm năm kết tóc se tơ … Nhưng song thân chàng giờ đã khuất núi, gia tài khánh kiệt biết lấy gì để đèn sách, sinh nhai .

Được biết hàn sĩ chính là Lưu Bình, nàng như cởi lòng cởi dạ . Trong đìu hiu quán vắng, tương phùng lại gặp tương phùng, chàng hàn sĩ như con cá ngu ngơ gặp vận may mắc phải lưới tình .

♣ ♣ ♣

Giữa lúc sa cơ, lỡ vận nàng đã đem nghĩa cử cưu mang, mong chàng mai ngày thành đạt . Nàng là ân nhân mà suốt đời chàng phải chịu ơn .

Đêm đêm, đĩa dầu vơi lại đầy, lại cạn ... Chàng ngồi say xưa đọc sách phòng ngoài . Buồng trong nàng siêng năng cặm cụi canh cửi, vá may . Tạo hoá sinh ra đã có trời có đất . Chúng sinh muôn loài có nhật, nguyệt sáng soi . Ai biết được trong những đêm đông, ngày hạ ấy chàng và nàng đã cùng phải sống trong rơm lửa (?) .

Đêm học khuya . Trăng nõn nà hắt qua song cửa lên đôi mộ ngực nàng nhấp nhô theo nhịp thở . Vũ trụ muôn loài đắm vào giấc ngủ . Thế gian này chỉ còn chàng thức với trái tim rạo rực yêu đương . Những áng thơ Đường của cố nhân không đủ sức níu giữ chàng lại nơi án thư . Thơ đọc suông tình, thơ hay cũng không còn hồn vía . Chàng cứ đi đi lại lại trong phòng mong tìm một thi tứ về một đêm vắng sao, Hằng Nga lén rời Cung Quảng về chốn trần gian tìm thú vui trần thế … Trong thế giới ngôn từ, chàng chỉ tìm được những câu thơ đứt quãng, lỗi âm, lạc nhịp . Và, người đẹp chẳng thể bước ra từ những vần thơ chàng vừa tức cảnh . Trái tim si mê, vụng dại đã thúc dục và đồng loã xui chàng bước qua cửa phòng the . Cặp môi chàng run rẩy gần sát môi nàng . Hơi thở gấp gáp như gió trời của chàng hoà cùng hơi thơ nàng nồng nàn như hương đất vườn xuân . Chàng đang kề cận sự giao hoà .

Nàng khẽ cựa mình . Đôi mắt trong veo nghiêm nghị mở to chế ngự những cơn giông bão trong chàng . Ngón tay thon dài của nàng đặt nhẹ lên cặp môi chàng đang rung lên những con sóng cuồng si, cháy khát như một mốc giới . Chàng thấy bớt ngượng ngùng khi nghe nàng thủ thỉ :

- Thiếp đã hẹn trước cùng chàng, hãy đợi ngày công thành danh toại sẽ cùng chung chăn gối .

Nàng biết đấy không phải là tiếng nói của lòng mình . Nàng đã nhiều đêm mất ngủ . Ngọn lửa trong mắt chàng chưa kịp bùng cháy để thiêu đốt nàng thành tro bụi nhưng nàng biết ngọn lửa ấy sẽ không bao giờ lụi tắt . Đêm đêm, nàng vẫn cặm cụi thêu thùa, may vá và như đã quen hơi, nàng vẫn đắp lên mình chiếc áo của chàng . Nàng đã có những đêm trọn giấc như được nằm trong vòng tay âu yếm, che chở của chàng . Những kỷ niệm về cuộc sống vợ chồng giữa nàng và Dương Lễ cứ theo thời gian mờ dần, loãng ra … nhàn nhạt . Để rồi, nàng nhận ra Dương Lễ là người chồng tàn nhẫn đã đẩy nàng đứng trước một ngã ba mà vẫn không quên trói nàng bằng sợi dây tiết hạnh .

Những ngày Lưu Bình về kinh ứng thí, trong nỗi cô đơn khắc khoải đến rợn người, nàng bỗng thấy ân hận về sự khe khắt của mình . Giá như … Mấy năm qua, nàng đâu có được là mình . Nàng như một cánh diều nhởn nhơ, cất mình trong bầu trời phiêu lãng nhưng không thoát khỏi sợi dây níu vào mặt đất . Nàng đang thuỷ chung với tình xưa và nàng đang bội bạc cùng duyên mới . Dù chàng có thi đậu hay không thì đã đến lúc nàng phải trở về tư thất Huyện Dương . Trở về với cuộc sống mà nàng biết rồi đây sẽ vô cùng nhàm chán, nhạt nhẽo trong bổn phận …

Khi tiếng loa vang báo tin quan tân khoa Lưu Bình vinh quy bái tổ dội tới là lúc trái tim nàng tan ra nghìn mảnh . Nàng vội vã thu xếp tư trang rồi thờ thẫn trước gương . Dung nhan, xuân sắc ngần này bây giờ bỗng chốc vô duyên .

Tiếng trống lệnh cùng đoàn tuỳ suý ngày một tới gần . Nàng chỉ kịp cắt lại lọn tóc đuôi gà để lại trên án thư, gói theo chiếc áo vải cũ sờn của chàng rồi vội vã ra đi như người chạy trốn .

♣ ♣ ♣

Cảm giác về những lần chung đụng sau ba năm cách biệt giữa nàng và Dương Lễ là một sự chùng lỏng, hững hờ và miễn cưỡng . Dường như nàng đã hết đam mê (?) .Thiên chức đàn bà mách bảo cho nàng biết không chỉ riêng nàng, phía bên kia phân nửa cũng dùng dằng, nghi hoặc . Với nàng, đó là một sự sỉ nhục . Nàng có thể chịu đựng được sự tàn nhẫn và nàng đã chịu đựng trong suốt mấy năm qua . Nhưng . Mang tiết hạnh của nàng ra để làm một trò bỡn cợt thì nàng không thể dung thứ .

Nàng cáo bệnh rồi xin lập một thanh am nơi thái ấp . Ngày đêm nàng dốc tâm đèn nhang cầu nguyện, núp mình dưới chân hương bóng khói mong tìm một sự giải thoát trong tâm tưởng . Nhưng tâm nàng không tĩnh . Lòng thì vần khôn nguôi thương nhớ đến Lưu Bình . Ngày lại ngày nàng mong chàng mỏi mắt . Xa mặt cách lòng, lòng này ai thấu cho ai ?

Đã có lúc nàng ngờ vực . Hoá ra ở đời này, khi hàn vi con người còn bản thiện . Lúc giàu sang, bước lên đường quan giới đều đổi dạ thay lòng, trách làm chi Dương Lễ . Họ có khác gì nhau . Cũng đều một thuyền, một duộc … Đêm Nguyên Tiêu, đứng trước sân am, nàng quay về mười phương tám hướng bái lễ giăng sao giải trừ tai ách . Đang thắp tuần nhang cuối cùng nàng chợt nghe tiếng bước chân chộn rộn . Đứng trước mặt nàng là Dương Lễ bên cạnh Lưu Bình . Vẻ mặt Dương Lễ thoả nguyện vì đã giả ơn, nghĩa bạn và trong thâm tâm, sau khi được Lưu Bình nói về người bạn tình hẹn ước, sau khi đỗ đạt sẽ kết mối lương duyên mới biết được nàng Châu Long bấy nay vần giữ tròn tiết hạnh . Trái với Dương Lễ, Lưu Bình khi được gặp nàng mới biết Châu long là vợ ba Dương Lễ thì chẳng còn bụng dạ nào về cái đêm Nguyên Tiêu được vời về dinh quan Tuần làm thơ thưởng nguyệt và được biết tấm lòng người bạn tri âm . Bốn mắt nhìn nhau chứa chan sau những ngày cách biệt nhưng cũng mịt mùng trong khói sương của bức tường chắn vô hình . Trớ trêu . Cao xanh nỡ giỡn khách đa tình . Với chàng, công danh, sự nghiệp phỏng còn nghĩa gì khi không có Châu Long (?) .

Ba người . Còn biết nói với nhau điều gì . Chỉ còn mắt biếc trao duyên, thầm hẹn kiếp sau tái ngộ .

♣ ♣ ♣

Từ ngày trở về phủ thất, Lưu Bình ra ngẩn vào ngơ . Đêm đêm chàng đắm mình trong mộng đẹp . Lọn tóc đuôi gà mà chàng còn giữ lại cứ toả ra ngây ngất mùi hương bưởi, hương chanh . Mùi thịt da thân thuộc, quyến rũ của nàng . Như kẻ mộng du, chàng lang thang trong chiều hiu hắt và vùi mình trong những đêm tóc rối của thế giới mộng mị . Hồn chàng như gửi lại chốn am thanh . Nơi chàng và nàng đã tự tình, thề hẹn bằng giao cảm qua ánh mắt . Rồi chàng xin treo ấn, từ quan . Trở về hương thôn . Nơi cậu bé Bình năm nào quỳ gối trên viên đá ong vì không thuộc bài luận ngữ trước thầy đồ làng . Nơi cậu bé Bình trốn học theo lũ trẻ con nhà nông phu cưỡi trâu, tắm nước ao làng . Thôn dã yên bình và những kỷ niệm tuổi thơ dịu ngọt không làm chàng nguôi ngoai quên được người bạn tình tuy chưa một lần chăn gối mà vẫn sắt son .

Còn chốn am thanh, từ gặp lại Lưu Bình, nàng biết không thể vượt qua bức tường vô hình ngăn cách nàng với hai người đàn ông . Hai người đàn ông mà một thời nàng đã từng sống trong hạnh phúc làm vợ, làm người tình yêu dấu . Ăn chay, niệm phật là diệu pháp cứu rỗi để nàng thoát bể đa đoan . Những đam mê của nàng theo thời gian cứ lụi dần như những thân nhang . Nàng bây giờ tuy chưa được đến chốn bồng lai mà đã thoát tục .

Khoác áo thường dân, trở về với đời thường sau một thời quan lộc, Dương Lễ mới kịp nhận ra mọi thứ công danh, của cải đều là những thứ bùa bả, phù phiếm mà suốt đời mình ham hố . Đã lãng quên, đã đánh mất cái tình người : Tình bạn giữa chàng với Lưu Bình từ cuộc gặp gỡ tay ba tuy chẳng có gì xung khắc nhưng hai người từ lâu như đã đứng ở hai bên bờ vực ngăn cách . Còn tình yêu, nàng Châu Long đã tuyệt tình, chỉ còn là người vợ yêu trong quá vãng đầy luyến nhớ .

♣ ♣ ♣