Hôm nay đi thăm con, Mẹ nấu cho con nồi xôi,
Xách cho con nải chuối. Mẹ vẫn thương con như khi còn trong nôi,
Như khi con mới biết ngồi. Quê lên hai ngày đường,
Tuy sức mẹ đã già, Thương con, đâu quản ngại đường xa,
Thương con, như khi còn trong nôi,
Ngày tập đi, đôi chân còn vấp ngã.
Mẹ mang theo nồi xôi,
Xách cho con nải chuối.
Năm mười tám tuổi,
Con nằm xuống ở bìa rừng cao-su hẻo lánh này.
Một viên đạn nhỏ đã giết con.
Ngày xưa cha con cũng ngã xuống,
Vì một viên đạn đồng nhỏ xíu.
Những viên đạn của hận thù hay vui sướng?
Kẻ thù của con có reo mừng khi bắn trúng con?
Chắc họ được khen thưởng và được gắn huân chương?
Con đã làm gì cho kẻ khác hận thù con?
Con có thấy đau nhói khi ngã xuống ở bìa rừng cao-su này?
Con có cảm thấy viên đạn xuyên vào da thịt con và hất con ngã xuống?
Con có đau đớn lắm không trước khi con nhắm mắt?
Dù còn đau, con hãy quên đi để thức dậy với mẹ.
Hôm nay, mẹ lại nấu cho con nồi xôi,
Xách cho con nải chuối.
Mẹ vẫn thương con như khi còn trong nôi,
Như khi còn học nói,
Như cái thuở con còn rong chơi.
Này con, đường xa, chuối đã dập, xôi đã nguội,
Con hãy thức dậy với mẹ.
Con làm gì nên tội?
Để phải nằm xuống ở bìa rừng cao-su hẻo lánh này,
Ngày con mười tám tuổi.
Già nua hay lẩm cẩm,
Nghĩ đi rồi nghĩ lại,
Me thương tất cả những ai có con,
Dù cho họ có con phía bên này hay bên kia.
Dù họ giàu sang, không nghèo hèn như mẹ,
Dù họ có học, không dốt nát như mẹ,
Nhưng có lẽ tất cả đều thương con mình,
Như mẹ đã thương con, và vẫn còn thương con,
Thương như khi con còn trong nôi,
Bập bẹ khi con còn học nói.
Con hãy thức dậy với mẹ,
Mẹ nấu cho con nồi xôi,
Đem cho con nải chuối.
Đã hơn hai mưoi năm, mẹ đi thăm con,
Một nắm đất hoang ở bìa rừng cao-su hẻo lánh này.
Nếu con còn sống,
Có lẽ mẹ đã được cái diễm phúc làm bà nội.
Có lẽ mẹ hãnh diện lắm,
Khi đi hỏi vợ cho con.
Con Hai ở đầu xóm, thiệt giỏi lại dễ thương,
Chắc con còn nhớ,
Nó đã đi lấy chồng,
Và lên Sàigòn từ lâu rồi.
Sao con lại nằm đây,
Ngày con mười tám tuổi?
Con ơi,
Thương con nhớ tiếng con cười,
Tưởng như những lúc rong chơi sau hè.
Nhớ con tan chợ mẹ về,
Reo vui đón mẹ bờ đê đầu làng.
Một ngày sao ngắn ngủi,
Trời chuyển mưa sụp tối,
Mẹ ra đường đón xe.
Tóc mẹ bạc trắng,
Dạo này đau yếu luôn.
Nếu trời cho còn đủ sức,
Năm tới...,
Mẹ lại nấu cho con nồi xôi,
Xách cho con nải chuối.
Thôi mẹ về...
Saint-Rémy-Lès-Chevreuse - 23.10.1998
HOANG PHONG
Đôi giòng về thi sĩ Hoang Phong
Tác giả/ dịch giả Nguyễn Đức Tiến, bút hiệu: Hoang Phong, Tiến sĩ Khoa học, sinh năm 1939, là hội viên Hội Thiền Học Quốc tế AZI
(Association Zen Internationale), cựu Giảng sư Đại học Khoa Học Saigon, và cựu Địa chất gia và Kỹ sư tầm khảo công ty dầu khí TOTAL.
Ông về hưu năm 1999, và hiện định cư tại Pháp quốc.
Trong những năm gần đây, ông đã dành toàn thời gian, công sức nghiên cứu và chuyển ngữ kinh sách Phật giáo của các vị cao tăng Phật giáo Tây Tạng,
góp phần hoằng dương Phật pháp, mang lại lợi ích cho chúng sinh.
MOTHER VISITS THE GRAVE OF HER SON
Today I come to see you
Here I bring you the offerings
A pot of steamed glutinous rice
A hand of bananas too
Now you are lying here
Oh! From the time you were sleeping peacefully in the crib
With adorable smiles and bubbly drooling on the bib
Till your first sitting attempt and on… and on…I love you….my dear
The long two- day hard road trip
From our village at my old age
All the difficulties to tell but I skip
For me, you always still in the first crib stage
You fell down many times when first learning to walk
But at age eighteen, you fell down here and never stood up again
At the border of this remote rubber plantation, writhing in pain
Here enjoy the offerings while we talk
You were killed by a tiny bullet
Like your father was so previously
From a gun for simple thrill or by pure hatred
Did the shooters enjoy it victoriously ?
Did they celebrate it in burst with joy ?
Reward and medal
Why is the hatred, my short-lived little boy
They thought, in their evil intentions, you intermeddle ?
Your pain in this place was indeed excruciating
Piercing through your body, the tiny bullet knocked you down
The terrible feelings before your life completely shutdown
Put them aside and and wake up reviving
Today I bring you a hand of bananas and glutinous rice
My love for you never changed since you were a baby in crib
The time you learned to speak, and played ad lib
Like all children are so devised
Oh my son, bananas a bit bruised and glutinous rice already cold after 2 long travelling days
But my love for you got warmer during this journey
They killed you deliberately at this deserted rubber forest border by false accusations against your mistakes
Sit beside mom, and keep your mind at peace when your soul fully awakes
When you were at the fateful eighteen year old
Still a doting mother but with brain power level at the low threshold
I had and still have the empathy for mothers like me
For people across both sides of this terrible conflict to love each other, I make a plea
Although most mothers are richer or smarter than I and maybe we have opposite political views
They also love their children like I do
At your birth, babble and play... With time my love for you grew
And other mothers are on the same track too
Wake up by my side, I am waiting
With the usual offerings of bananas and glutinous rice for you
It has been twenty years fleeing
Long journeys to this plantation visiting you, have been in the queue
If you were still alive
I would already be a happy grandma, and much on me your lovely children would rely
Remember the nice and skillful country girl named Hai
In our neighborhood and you both already did jibe
I missed the chance to be on the groom side when you were at your age norm
Bringing some betel and areca for pre-wedding ceremony
To her parents’ house with you to ask for her hand leading soon to your matrimony
I pretty much, to traditional Vietnamese customs, like to conform
Now she already got married and left for Saigon
And you got stuck here since that brutal year, my son
I remember the sound of your joyful laughs and familiar activities in our backyard
Every evening you were waiting for me on my way back home at the village dyke for some snacks, diehard !
Meeting time with you flying so fast, its is almost nightfall
I have to go back home, alright ?
Recently, I get sick more often and my grey hair more noticeable but I still can try to visit you again, all in all
I ‘ll see you next year with glutinous rice and bananas, but now …..I am deeply sorry to say good night.