HAI BÀ CHÁU

- B à ơi, từ ngày mai trường cháu nghỉ tết rồi, cháu được ở nhà chơi với bà. Thích quá!

Cặp mắt già nua sáng lên trên khuôn mặt xếp đầy nếp nhăn của bà cụ. Bà ghì chặt lấy đứa cháu nội duy nhất, chúi mái đầu bạc vào cổ nó mà hít lấy hít để cái mùi thịt da non tơ của nó. Nó nhột, cứ cười ré lên từng hồi.

Con bé yêu bà lắm, còn bà cũng yêu cháu như tất cả các người bà khác trên đời. Thế nhưng hai bà cháu ít khi được ở gần nhau. Con bé đi học suốt, từ sáng sớm đến chiều ở trường bán trú. Buổi tối và ngày chủ nhật, nó phải học thêm ngoại ngữ, vi tính, đàn Organ, múa và bơi lội. Nếu mẹ nó không vì xót con còn bé mà quyết liệt phản đối thì bố nó còn bắt học một lớp võ thuật nữa kia. Về đến nhà, con bé mệt nhoài, chỉ thèm ngủ.

Thỉnh thoảng, con bé mới được chơi với bà. Nó thích nghe bà hát ru lắm. Bà học từ bao giờ mà thuộc nhiều câu hát ru hay đến thế? Chẳng khi nào nó nghe được hết kho lời ru đó của bà, vì bà chỉ ru đôi câu là mắt cháu đã díp lại, lơ mơ ngủ mất rồi. Từ mai nghỉ tết ở nhà, nó sẽ được quấn quýt bên bà, nghe bà hát, vòi bà kể chuyện, rủ rê bà cùng chơi những trò chơi thú vị với nó. Sung sướng biết bao!

Thế nhưng sáng hôm sau, con bé vẫn bị mẹ gọi dậy đúng giờ như mọi ngày.

Nó ngúng nguẩy:

- Hôm nay con được nghỉ học mà mẹ.

- Nhưng bố mẹ phải đi làm, không để con ở nhà được. Mẹ gửi con sang với dì Phượng.

- Không, con ở nhà với bà.

- Bà già yếu chậm chạp không trông con được. Ngồi dậy thay quần áo rồi ăn sáng, mau lên!

Mặt con bé nặng chịch, mắt đỏ hoe ngân ngấn nước. Nó dằn dỗi ngồi vào bàn, nhai bữa điểm tâm một cách miễn cưỡng. Rồi cũng như mọi hôm, nó lên xe cùng bố mẹ.

Nhưng ngôi nhà bố nó ghé đến lại khóa cửa im ỉm. Mẹ nó tặc lưỡi ta thán:

- Sáng sớm đã đi đâu thế này? Giờ tính sao đây anh? Hay là dẫn con đi theo?

- Hôm nay đi xa, nó không chịu nổi đâu. Đành để nó ở nhà với bà nội một hôm vậy.

- Thế thì ghé cửa hàng để em mua ít thứ cho con ăn trưa.

Con bé được đưa trở về nhà với một túi lớn nặng chịch thức ăn. Nó sung sướng chạy vào sân, gọi bà ầm ĩ.

Nhảy chân sáo trên năm bậc gạch nối từ sân lên thềm nhà, nó sững lại, trố mắt nhìn ổ khóa to tướng đang nằm bệ vệ trên hai cánh cửa bóng loáng thơm nức mùi sơn mới. Mặt nó xịu xuống. Ô hay, cả bà nội nữa, cũng đi đâu mất rồi?

- Bà ở đây này.

Bà cụ đang ngồi trên băng ghế đá kê sát góc tường, nơi bố nó đặt mấy dãy dài những chậu hoa kiểng, làm thành một khoảnh vườn nho nhỏ. Trông bà thật âm thầm nhỏ bé, giá bà không lên tiếng thì khó ai biết được. Màu áo xanh rêu của bà chìm trong những chậu cây tươi tốt lá hoa.

Con bé mừng rỡ chạy ùa lại, trách:

- Bà ngồi đây mà cũng khóa cửa.

Hai bà cháu ôm chầm nhau. Con bé liến thoắng:

- Hôm nay cháu được ở nhà chơi với bà, bà thích không? Lát nữa bà nhớ kể tiếp chuyện cô Tấm hôm trước đang kể dở nhé. Rồi buổi trưa bà hát ru cháu ngủ, cháu thích nghe bà hát ru lắm.

Bà cụ âu yếm hôn lên trán cháu, đôi mắt mờ đục lấp lánh niềm vui bất ngờ.

Con bé lắc tay bà, giục:

- Bà ngồi đây làm gì thế? Vào nhà đi, bà.

- Bà không có chìa khóa mở cửa, cháu ạ.

- Ô hay, thế nó đâu?

- Bố mẹ cháu giữ.

- Rồi làm sao bà vào nhà?

Bà cụ cười nhẹ:

- Bà có cần vào làm gì đâu?

Con bé trợn mắt nhìn bà. Cái nhìn như lạ lẫm, như nghi ngờ, như sợ hãi một điều gì:

- Thế bà cứ phải ngồi ngoài sân suốt ngày đợi đến tối bố mẹ cháu về hay sao?

- Ừ.

- Rồi trưa bà ăn cơm ở đâu?

Bà cụ chỉ tay cho cháu thấy ở góc nhà để xe của bố nó có cái bàn nhỏ. Trên bàn, ai đã đặt sẵn một gà-mên với chai nước lọc có cái ca nhựa úp bên trên.

Con bé bước lại gần bàn bằng những bước chân rón rén, như sợ sệt. Mắt nó nhìn đăm đắm vào gà-mên như nhìn vật gì bí hiểm lắm. Tính hiếu kỳ của trẻ con thúc giục nó mau mở nắp ra, nhưng khi những ngón tay vừa chạm vào, nó đã rụt lại ngay. Gà-mên lạnh tanh làm nó mất hết can đảm, mất luôn cả tò mò. Nó có thể đoán được bên trong chứa những gì rồi.

Con bé nhìn xuống túi thực phẩm đang xách trên tay. Trong đó, mẹ nó vừa mua phần ăn trưa cho con, có săng-uých, đùi gà quay, giò lụa, bánh ngọt, trái cây và sữa tươi đóng hộp.

Mắt con bé cay cay. Nó buông rơi túi xuống, chạy đến lăn vào vòng tay bà, thổn thức:

- Bà ơi… tại sao lại phải… thế?

Bà cụ vuốt ve mái tóc cháu, nhẹ nhàng bảo:

- À, tại bà già yếu rồi mà kẻ gian bây giờ có nhiều trò lừa đảo lắm, cháu ạ. Thôi nào, nín đi. Có gì mà khóc? Bà không buồn đâu. Bà quen rồi. Thật đấy.

Đúng là bà cụ quen rồi thật. Từ lâu, bà vẫn cả ngày thơ thẩn một mình quanh những chậu cây như thế. Hết bắt sâu, tỉa lá thì uốn cành, xới đất gốc cây. Bà lấy giẻ tỉ mỉ lau chùi những cái chậu cho thật sạch, sáng bóng lên. Rồi bà lò dò ra sau nhà, nơi có một vòi nước, bà sẽ hứng từng ca đi tưới cho suốt lượt. Vừa làm, bà vừa rì rầm nói chuyện với cây, những câu chuyện thiết tha trìu mến. Bà đặt cho mỗi cây một tên riêng như tên người, tùy theo đặc điểm của cây của chậu, thân thương lắm. Nhờ có chúng mà một ngày của bà bớt cô đơn, ngắn đi rất nhiều.

Lúc chán ngồi ở ghế đá rồi thì bà cụ vào nhà xe, lấy ra cái võng treo hai đầu lên hai móc sắt đóng ở hai bức tường đối diện nhau. Nằm đong đưa trên võng cho đỡ mỏi lưng, bà vẫn hướng mắt ra khoảnh vườn. Phần cơm trong gà-mên lắm hôm cứ để nguội khô như thế. Đến chiều, bà sẽ lén đổ vào thùng rác, mà phải thật kín đáo để khỏi bị ai phát giác ra.

***

Khác với mọi tối, hôm nay con bé không ngủ được, cứ thao thức mãi. Sợ mẹ, nó phải nằm im cố nhắm chặt hai mắt lại. Bố mẹ nó đang loay hoay ở bàn, ghi sổ và tính tiền. Đèn mở sáng choang làm nó càng khó ngủ. Nó hé mắt nhìn trộm bàn tay thoăn thoắt đếm tiền của mẹ.

Hai người vừa làm vừa nói chuyện:

- Ăn tết xong, gọi thợ lên hai lầu nữa, anh ạ. Năm tới hạp tuổi, xây nhà tốt lắm.

- Anh dự định sửa sang lại phần sân trước, lấy chỗ đặt vài bàn bi-da. Đám cây cảnh dồn hết lên sân thượng.

- Phải đấy. Để những thứ vớ vẩn ấy choán chỗ phí quá.

Con bé giật thót người. Nó bất ngờ ré lên làm bố mẹ nó hoảng hồn, quay phắt lại.

Mẹ nó vội vã chạy đến, hỏi dồn dập:

- Cái gì thế con? Con sao thế?

Con bé khóc òa lên, tức tưởi:

- Mẹ ơi… đừng đem những chậu cây ngoài sân đi đâu cả… Giữ nguyên đấy, mẹ nhé…

Con bé không biết diễn tả làm sao cho mẹ nó hiểu, những chậu cây cảnh kia mà mẹ nó vừa bảo là vớ vẩn, lại gắn bó và cần thiết cho bà nội như thế nào.

Người mẹ vỗ về:

- Tưởng gì. Thôi ngủ đi con, khuya rồi đấy. Ngoan rồi mai mẹ dẫn đi sắm tết.

Quay lại bàn, mẹ nó hỏi tiếp câu chuyện dang dở:

- Anh có định phá bỏ cái nhà để xe không?

- Có chứ. Dĩ nhiên rồi. Phá đi mới có chỗ đặt bàn bi-da.

Bây giờ thì con bé nín khóc. Nó ngồi bật dậy, tỉnh táo nhìn từ bố sang mẹ. Một cảm giác kỳ lạ vừa như giận dỗi vừa như tủi thân giúp nó dạn dĩ lên. Nó bảo:

- Bố mẹ có phá cái nhà xe cũ thì nhớ xây lại cái khác lớn hơn cho con đấy.

Cả bố lẫn mẹ cùng ngạc nhiên quay lại:

- Để làm gì thế con?

- Để khi bố mẹ già rồi, còn có chỗ treo hai cái võng nằm đợi con. Như bà nội bây giờ ấy.

Nói xong, con bé nằm lăn xuống giường, úp mặt vào gối.

Bố mẹ nó ngồi chết lặng, ngó sững nhau. - ♡ /.

GIÁNG NGỌC

VVM.18.04.2025.